Op 22 november bestaat Tumult 15 jaar. Bij zo’n moment hoort terugkijken en ‘op z’n Tumults’ kwam daarbij al het spijkerschrift in Mesopotamië voorbij, had ik het over de Grieken, Karel de Grote en de Stadsscholen, de Industriële revolutie en het ontstaan van de digitale revolutie. Vandaag gaan we weer een stapje verder.
Op 22 november 1999 waren er al wel mobiele telefoons (hele grote :)) en computers, maar e-mailen bestond nog amper. Tumult organiseerde, als innovatief partner van Kennisnet, projecten met leerlingen waarbij digitale foto’s werden bewaard op een floppy… En dat was vernieuwend! Sinds die foto’s op floppy’s is er ongelofelijk veel gebeurd, de digitale revolutie heeft grote veranderingen teweeg gebracht. Wat zijn daarbij eigenlijk de belangrijkste veranderingen voor het onderwijs?
1. Klassikale lessen zijn rijker!
De docent is (natuurlijk) nog steeds de spil bij klassikale lessen. Het persoonlijke contact met leerlingen is nog steeds even cruciaal als ten tijde van de Grieken. Maar naast de docent hangt nu bijna overal het digibord met internettoegang. Daarmee is de docent niet meer alleen afhankelijk van een goede stem, kwinkslagen en een boeiend betoog. Met allerlei online filmpjes, beelden, muziek, presentaties en andere content heeft de docent oneindig veel mogelijkheden om zijn lessen te verrijken.
2. Werkvormen zijn diverser, individueler en interactiever
Naast het digibord is de opkomst van de tablet niet te stuiten. In de aanstaande jaren zullen alle leerlingen een tablet met internettoegang in hun schooltas hebben. Daardoor kunnen leerlingen individueler werken en tegelijkertijd kunnen docenten allerlei interactieve apps gebruiken om de lessen en het leerproces effectiever te maken. Er worden dagelijks nieuwe apps gelanceerd, voor iedere docent en iedere klas zijn er steeds meer mogelijkheden om diverse werkvormen in te zetten.
3. Communicatie is 24/7
Niet alleen is alle informatie 24/7 beschikbaar, ook leerlingen en docenten kunnen nu 24/7 met elkaar communiceren. Huiswerk vind je in de elo, afspraken maak je via WhatsApp en Twitter en Facebook worden steeds vaker gebruikt in het onderwijs. Daardoor lopen alle activiteiten van leerlingen en docenten eigenlijk continu de hele dag door, met alle voor- en nadelen die daarbij horen.
4. Methodegebruik neemt af, docenten doen meer zelf
Logisch gevolg van de bovenstaande punten (en van minder beschikbaar geld): docenten(teams) kunnen makkelijker zelf hun eigen methode opbouwen. Op basis van een doorlopende leerlijn is het mogelijk om zelf lessen te arrangeren en te maken.
Wat een spannende 15 jaar maakten we mee, wat een ongelofelijke ontwikkelingen vinden er plaats! En de digitale revolutie is nog niet ten einde.
Ik kijk bijvoorbeeld alvast uit naar de organisatieveranderingen die in scholen zullen gaan plaatsvinden. Want naast alle veranderingen is het opvallend dat schoolgebouwen en klaslokalen nog vrijwel hetzelfde zijn als 50 jaar geleden, dat de manier van samenwerken tussen docenten en management onveranderd lijkt en de manier van aansturen verouderd overkomt. Waar zijn op dat vlak de gedachten van het werken en leren van de 21e eeuw: eigen verantwoordelijkheid, werken vanuit inspiratie met resultaatverantwoordelijkheid, open cultuur, korte lijnen en creativiteit?
In de aanstaande jaren zal niet alleen het lesgeven verder veranderen. Ook zal de ’21e eeuwse manier van organiseren’ die bedrijven steeds meer omarmen (zie bijvoorbeeld deze blog van mijn collega Astrid), ook op scholen worden ingevoerd. En dat leidt dan allemaal tot steeds beter onderwijs waar ieders talenten nog meer dan nu tot bloei zullen komen!
