Praten over geld
Het taboe ‘over geld praat je niet’ is nog steeds hardnekkig aanwezig. Maar het onderwerp vermijden heeft helemaal geen zin: jongeren komen toch wel in aanraking met geld. En dan kunnen ze maar beter goed voorbereid zijn. Jongeren hebben vaak wisselende inkomsten en een kleine spaarrekening, waardoor ze sneller in geldproblemen kunnen komen. 55% van de scholieren komt soms of regelmatig geld tekort (Nibud, 2020). En hoe ouder je wordt, hoe groter je uitgaves worden. Het is dus belangrijk om al op jonge leeftijd te leren hoe je verstandige keuzes maakt.
Hoe praat je over geld in de klas?
Waar heb je het dan over met je leerlingen? Het is natuurlijk makkelijker om dit onderwerp te bespreken, als je zelf weet wat de tips en valkuilen zijn. Hieronder nemen we je mee in een aantal (online) verleidingen die veel jongeren zullen tegenkomen. Begin bij de basis door bijvoorbeeld deze vragen te stellen:
- Heb je een spaardoel? Zo ja, wat? En hoe leg je daar geld voor opzij?
- Heb je een bijbaantje? Zo ja, wat doe je? Hoe ben je aan dit baantje gekomen?
- Wat vind je van dagen zoals Black Friday? Koop je dan wel eens iets?
- Betaal je met je bankpas of met contact geld? Wat zijn daar de voor- en nadelen van?
- Geef jij je geld meteen uit? Waaraan? Vind je dat erg, of niet?
- Heb je wel eens geld geleend bij iemand? Hoe heb je dat terugbetaald?
- Heb je wel eens iets gekocht na het zien van een reclame op sociale media? Ben je nu nog steeds blij met deze aankoop? Waarom wel/niet?
- Praat jij thuis wel eens met je ouders over geld?
Actuele les voor de Week van het Geld
Zoek ook eens online naar kant-en-klare geldlessen. Bekijk bijvoorbeeld deze actuele les: Week van het geld: jouw geld de baas!, waarin je met je leerlingen op een leuke manier aan de slag gaat met het onderwerp ‘verantwoord besteden’. En zo biedt weekvanhetgeld.nl zowel betaalde als onbetaalde lessen aan over allerlei geldonderwerpen die je het hele jaar door kan gebruiken.
In onze memberomgeving vind je iedere week actuele onderwerpen uitgelicht. Onze kant-en-klare actuele lessen kun je zo geven!
Financiële valkuilen in de online wereld
De online wereld brengt ook allerlei nieuwe valkuilen met zich mee. Zo is er nu een opmars van ‘finfluencers’ (financieel influencers) op sociale media. Ze geven zogenaamd financieel advies, maar eigenlijk maken ze misbruik van de goedgelovigheid van hun volgers. Met beloftes: ‘doe dit en je wordt slapend rijk’ proberen ze voornamelijk jongeren te verleiden om geld te investeren. En die hoge inkomsten die beloofd worden, zie je nooit verschijnen op je bankrekening. Minder risicovol, maar even verleidelijk is de methode die ‘dropshipping’ heet. Je verkoopt dan artikelen via een webshop die je niet zelf op voorraad hebt. Hier zitten voor- maar zeker ook nadelen aan, die jongeren misschien uit het oog verliezen omdat ze denken snel rijk te worden.
Verleiding
Ook op kleinere schaal kan de verleiding groot zijn. TikTokkers die zweren bij die ene mascara of die pot workout-poeder. Of die ene game waarvoor je toch écht die nieuwe avatar moet kopen om naar het volgende level te komen. Met één klik op de knop zit het vervolgens in je winkelmandje. Het is lastig om weerstand te bieden, en zo kan je snel geld kwijt zijn aan allerlei producten die je eigenlijk niet nodig hebt en raak je het overzicht van je uitgaven kwijt.
Phishing en whaling
Geldcriminaliteit gaat online ook steeds verder. Zo kunnen mensen zich voordoen als een bekend bedrijf, en je een mailtje sturen dat je betaling van je bestelling niet goed is gegaan. Dat heet ‘phishing’. Of je krijgt een appje van een familielid die geld nodig heeft, en dan blijkt het iemand anders te zijn. Dat is ‘whaling’. Of je bent aan het online shoppen op een neppe webwinkel. Je ontvangt je bestelde producten nooit. Als je even niet goed oplet, trap je er zo in.
Cryptovaluta
Bitcoin en andere cryptovaluta. Het klinkt spannend en interessant, maar instappen zonder er kennis en kunde over te hebben kan snel voor geldproblemen zorgen. Het lijkt toch nog een zekere aantrekkingskracht te hebben op jongeren, ook al is de cryptomarkt eind 2022 hard ingestort. Het illustreert wel mooi hoe kwetsbaar online geld kan zijn.
Het is belangrijk om dit alles met jongeren te bespreken. Ze besteden ontzettend veel tijd online, en moeten de kennis en vaardigheden ontwikkelen om zich tegen verleidingen en geldcriminaliteit te weren. Genoeg stof dus voor een interessante mentorles die aansluit bij de belevingswereld van jouw leerlingen!
Wil je meer lezen over financiële verantwoordelijkheid én geldeducatie? Kijk dan op Nibud.nl.
