In gesprek met……is een serie blogs waarin Hans Wendel van Tumult praat met bevlogen onderwijsmensen. Over ervaringen, successen, mislukkingen en alles dat de moeite waard is om te delen met alle bevlogen onderwijsmensen van Nederland.
‘De mentor is de spil bij het begeleiden van leerlingen’, zeggen wij bij Tumult. Maar hoe organiseer je dat mentoraat op de beste manier op jouw school? En hoe zorg je ervoor dat alle mentoren die begeleiding ook goed in hun vingers hebben? Ik praat erover met Egbert Boerma die als docent Nederlands (18 jaar) en rector van het Amersfoortse Corderius College (23 jaar) een hele onderwijscarrière achter de rug heeft. Egbert vertelt over de route naar het beste mentoraat op school, over de rol van het management en het belang van goede mentoren, over valkuilen en eigen ervaringen.
Organisatie van kwaliteit
“Een goed mentoraat begint bij mentoren; zij moeten de rol van mentor goed willen en kunnen uitvoeren. Als leidinggevende is het belangrijk dat je goede mentoren in je team hebt, mentoren die allemaal en met elkaar als team ‘een goede mentor’ willen zijn. Die goede mentoren moet je als leidinggevende waarderen. Je moet ze aan de school binden en gezamenlijk met hen successen vieren.
Valkuilen voor leidinggevenden:
Maak gebruik van verschillen; denk niet dat iedereen hetzelfde is. Net als een mentor leerlingen moet ‘zien’, zo moet een leidinggevende de mentoren en docenten ‘zien’. Zien dat er goed en hard gewerkt wordt en dat waarderen door zoiets simpels als taart op tafel of ‘uren geven’. Ik leerde zelf om soepel met de CAO om te gaan, door met uren te spelen, niet te bang te zijn en niet als kleine kruidenier op te treden. Wat goed is, moet je als zodanig ook belonen.
Werk volgens een plan; maak duidelijk waar de school voor staat en hoe iedereen een rol speelt om het schoolplan te realiseren. Maak aan iedereen duidelijk dat een goed mentoraat in ieders belang is: leerlingen die zich goed voelen en goede resultaten halen, ouders die betrokken zijn en hun kinderen zien groeien, leraren die zich goed voelen, goede lessen geven en hun leerlingen optimaal begeleiden. Houd voor ogen dat je alleen als team en volgens een helder plan tot een beter mentoraat kunt komen en de individuele mentor het beste ondersteunt.”
Mentor, dat ben je. Een goede mentor, dat word je.
Mentor, dat bén je: je hebt je vak maar daarnaast gaat het over de kunst van het opbouwen van een relatie – als mens – met jouw mentorleerlingen. Goed luisteren en leerlingen aan het woord laten is daarbij essentieel. Dit is iets wat je kunt leren. Deels door ervaring op te doen en daarop te reflecteren. En deels door jezelf te ontwikkelen, bijvoorbeeld door middel van trainingen.
Ik vind het belangrijkste dat je als mentor een goede verbinding met je leerlingen maakt: die relatie is cruciaal, die motiveert. Naast dat je als mentor je leerlingen moet kunnen ‘lezen’ is het ook belangrijk dat je aan je leerlingen vraagt wat zij nodig hebben. En dan niet alleen van jou als mentor maar ook van klasgenoten: de klas is ‘het gezin’ binnen de school, iedereen moet zich daarin goed voelen en elkaar kunnen aanspreken.
Uit eigen ervaring: ik was jaren geleden mentor van een vijfde klas en dat liep voor geen meter, er was geen sfeer, de klas accepteerde mij niet, het liep gewoon niet. Ik dacht: ik doe iets verkeerd, wat moet ik doen om een goede relatie tot stand te brengen? Voorafgaand aan de les schoof ik alle tafels aan de kant, zette een stoel in het midden en de andere stoelen daar omheen. Bij het begin van de les ging ik in het midden zitten, vertelde ik dat ik vond dat er nog geen klassensfeer was en ik vroeg: vertel me wat ik fout doe, vertel wat er nodig is om dit te veranderen. In eerste instantie bleef het stil, maar stap voor stap en heel schuchter kwamen opmerkingen: dat ik te veeleisend was, te veel stuurde, teveel wilde. Dat was even slikken maar ik snapte het ook. Op basis van die opmerkingen hebben we met elkaar afgesproken hoe we het in het vervolg samen gingen doen. En dat werkte: de relatie werd beter, ik sprak af om elke week even kort met klassenvertegenwoordigers te peilen hoe het ging. De sfeer sloeg om en werd goed, we hebben dat jaar nog samen pizza gegeten en bij de diploma-uitreiking kreeg ik een sjaal, waar iedere leerling van de klas aan had gebreid; een compliment en teken dat de klas een echte klas geworden was!”
Heb jij als mentor, teamleider, directeur of decaan ook een plan voor de optimale route naar het beste mentoraat op jouw school? Of ben je juist op zoek naar een leidraad voor een sterk mentoraat? Laat het me weten door een reactie te plaatsen onder dit artikel of neem contact op: hanswendel@tumultgroep.nl en 06-55902277.
