We staan in onze complexe wereld voor uitdagingen die vragen om creatieve en innovatieve oplossingen. De creatieve vaardigheden die hiervoor nodig zijn leren leerlingen in vakken zoals tekenen, muziek of ckv. Vakken die dus geen bijzaak zijn, maar een centrale plek in het curriculum verdienen. Waarom is een doorlopende leerlijn cultuureducatie hierbij van belang? En hoe geef je zo’n doorlopende leerlijn vorm?
Cultuuronderwijs in het curriculum
Goed cultuuronderwijs draagt bij aan de brede vorming van leerlingen en zorgt ervoor dat ze creatief leren omgaan met de uitdagingen van de 21e eeuw. Bovendien laat onderzoek zien dat creativiteit ontzettend belangrijk is voor de hersenontwikkeling van kinderen. Scholen hebben van oudsher veel aandacht voor kennisoverdracht en basisvaardigheden zoals taal en rekenen. Maar cultuuronderwijs draagt bij aan de ontwikkeling van vaardigheden als ruimtelijk inzicht, verbeeldingskracht en experimenteren. Daarbij worden verschillende hersengebieden aangesproken. En juist in de verbinding tussen die hersengebieden vindt de ontwikkeling plaats. In deze video legt Mark Mieras dat op een heldere manier uit.
Hoe werk je aan een doorlopende leerlijn cultuureducatie?
Cultuuronderwijs zou dus op iedere school een belangrijke plek moeten innemen. Met een doorlopende leerlijn cultuureducatie laat je als school zien dat je cultuuronderwijs serieus neemt. Het blijft dan niet bij losstaande activiteiten en lessen, maar je biedt de activiteiten in samenhang aan. Dit maakt leerstof voor leerlingen betekenisvoller en daarmee verhoog je het leerrendement.
Het vertrekpunt voor een doorlopende leerlijn cultuureducatie: de kerndoelen voor het leergebied kunst en cultuur in de onderbouw en de eindtermen voor de kunstvakken in de bovenbouw. Op basis hiervan kun je als school – bijvoorbeeld met een projectteam cultuureducatie – de tussendoelen en leerinhouden per leerjaar vaststellen. Daarnaast is het interessant om te kijken naar de afstemming tussen de verschillende vakken – niet alleen binnen het leergebied kunst en cultuur, maar ook daarbuiten. Dat kan bijvoorbeeld door thematisch te werken of door vakoverstijgende projecten aan te bieden.
SLO biedt verschillende brondocumenten aan die kunnen helpen bij het opbouwen van een doorlopende leerlijn cultuureducatie. Haal bijvoorbeeld inspiratie uit de leerlijnen die al zijn ontwikkeld voor het primair onderwijs, gebruik de handvatten uit het leerplankader cultuuronderwijs of kijk eens naar de leerlijn creatief denken en handelen.
De doorlopende leerlijn van Tumult
Klinkt dit allemaal als een ingewikkelde opgave? Het lesmateriaal van Tumult kan je op weg helpen om een eigen leerlijn vorm te geven. Wij hebben hier namelijk al over nagedacht! Het materiaal is opgebouwd rondom vier pijlers: verhaal, compositie, techniek en waarde. Deze komen herkenbaar terug in Tumult Maak het! (kunst en cultuur voor klas 1-2) en Tumult Kunst!? (ckv voor 3-4 vmbo). Daarmee leren kinderen met de methode disciplineoverstijgend naar kunst en cultuur te kijken.
In de onderbouwmethode voor het leergebied kunst en cultuur ligt de nadruk op het zelf maken van kunst, maar is er ook aandacht voor het kijken naar kunstwerken. In de ckv-methode voor de bovenbouw staat de kunstreceptie meer centraal, maar is er in kleine praktische opdrachten ook ruimte voor het zelf maken van kunst. Een complete methode dus, waarmee leerlingen door de leerjaren heen hun creatieve vaardigheden kunnen ontwikkelen. Nog niet bekend met deze methodes voor cultuuronderwijs? Vraag een digitaal proefexemplaar aan.
Heeft jullie school al een doorlopende leerlijn voor cultuureducatie? Tegen welke problemen lopen jullie daarbij aan? Of welke mooie dingen heeft het opgeleverd? Deel je ervaringen of vragen in een reactie hieronder of stuur een mail naar sandrahuigen@tumultgroep.nl!