Moeilijke onderwerpen vinden altijd snel hun weg naar het klaslokaal. Als er iets bijzonders of heftigs gebeurt op school of in de wereld, dan zullen ook jouw leerlingen dat tegenkomen en met elkaar delen. Al die standpunten kunnen zorgen voor conflict, of meningen worden herhaald zonder dat deze onderbouwd zijn. En daar zit je dan, met een onrustige klas. Hoe ga je dan het gesprek aan zonder dat je de sociale veiligheid kwijtraakt? Met dit stappenplan begeleid jij vol zelfvertrouwen een klassengesprek!
Stap 1: goed voorbereiden
Neem de tijd voor je voorbereiding.
· Wat moet ik weten over het onderwerp? Het ontbreekt leerlingen vaker aan feitelijke kennis over een onderwerp dan aan sterke meningen. Als je je als mentor inhoudelijk hebt voorbereid, kun je je leerlingen kennis meegeven.
· Hoe ga ik de sociale veiligheid waarborgen? In de volgende stappen staan tips over hoe je hiervoor kunt zorgen. Denk van tevoren na over de volgende vragen:
• Hoe ga ik om met heftige of kwetsende uitspraken van leerlingen?
• Hoe zorg ik dat iedereen aan het woord komt?
• Hoe zorg ik dat het voor iedereen een veilige omgeving blijft?
• Hoe zorg ik dat de klas niet (verder) gepolariseerd raakt?
Stap 2: gespreksregels afspreken
Maak samen met je leerlingen gespreksregels. Hoe kunnen we samen over dit onderwerp praten? Duidelijke regels zijn dé voorwaarde voor een open en constructief gesprek. Leerlingen weten waar ze aan toe zijn, en je kunt ze aanspreken als zij zich niet aan de regels houden. En als leerlingen zelf invloed hebben op de regels, houden ze zich er beter aan.
Stap 3: het gesprek begeleiden
Zorg dat je als echte moderator het gesprek begeleidt.
· Geef leerlingen de beurt om iets te zeggen en houd de tijd in de gaten.
· Stel goede vragen: open vragen, kritische vragen én ophelderingsvragen. Laat leerlingen ook elkaar vragen stellen en op elkaar reageren. Lees meer over goede vragen stellen in deze blog.
· Wijs leerlingen op de gespreksregels, zowel als ze het goed doen als wanneer ze in de fout gaan.
· Pas de methode van het begrenzen en uitnodigen toe wanneer leerlingen de grens over gaan. Lees in de blog ‘Begrenzen en uitnodigen: leerlingen aanspreken die de grens over gaan’ meer over deze methode.
· Geef zelf het goede voorbeeld. Lach niet mee om kwetsende grappen en wees je bewust van je eigen taalgebruik en vooroordelen.
Stap 4: uitchecken
Bespreek gezamenlijk na hoe het gesprek verliep, inhoudelijk en qua vorm. Wat heb je geleerd? Heeft iedereen zich aan de klassenregels gehouden? Het uitchecken is een belangrijk moment om de norm van sociale veiligheid in de klas te bevestigen en te reflecteren op het eigen gedrag.
Heb jij nog meer tips voor mentoren? Laat ze achter in de comments!
