Wat leerlingen nodig hebben, is dat ze gezien worden. Het is een bekend cliché in het onderwijs waarvan iedereen weet dat het wáár is. Maar ‘zie’ dat maar voor elkaar te krijgen met zulke grote klassen, zoveel lessen en zo weinig tijd. Hoe kun je deze zaken zo verenigen dat jouw werk als mentor niet zwaarder, maar leuker wordt, en de leerling opbloeit door de inzet van jouw vaardigheden?
Betekenis ‘gezien worden’
Wat is ‘gezien worden’ eigenlijk? Volgens onze filosofie kunnen leerlingen groeien door zich bewust te zijn van hun eigen kwaliteiten en talenten. Dit is als puber niet altijd makkelijk, maar kan uiteindelijk het welzijn en de intrinsieke motivatie van de leerling een enorme boost geven. Als docent en mentor is het herkennen van positieve eigenschappen (kwaliteiten) een belangrijke taak. En niet alleen herkennen: de leerling zien betekent óók benoemen, en daarmee de bewustwording van de leerling activeren.
Negatief gedrag, positieve eigenschap
Het is een complimentje waard wanneer een leerling een goed cijfer haalt, of hard zijn best doet om iets te begrijpen. Maar ook achter gedrag dat door jou als negatief wordt ervaren schuilt een positieve eigenschap. Ik had bijvoorbeeld een klas waarin één jongen veelvuldig probeerde om mij aan te vullen, verbeteren en onderbreken. Het verstoorde mijn les en irriteerde de rest van de klas, dus legde ik de les stil en sprak hem individueel aan. ‘Wat je doet is goed: je bent kritisch, communicatief sterk en je helpt me waar nodig. Dat waardeer ik enorm, en met die eigenschappen kun je later als politicus of advocaat heel ver komen. Maar de plaats waar je dit nu doet en de manier waarop is voor mij en de klas niet prettig.’
Verbinding zoeken
De leerling die altijd in een hoekje zit te mopperen kan over kwaliteiten beschikken als eigenzinnig, onafhankelijk en veeleisend. Deze gedragingen zijn wellicht niet wat je wil zien op school of in je les, maar je kunt de leerling aanspreken op de kwaliteiten achter dit gedrag. Hiermee kijk je dwars door de leerling heen naar het goede in die persoon en zoek je de verbinding. Natuurlijk moet je het ook hebben over het feit dat dit gedrag onwenselijk is – maar dat zal makkelijker gaan na een positieve interventie. Probeer het eens, tijdens de les of in een gesprek en laat me vooral weten of je gedragsverandering zag.
Meer weten over de vaardigheden die nodig zijn om talent te herkennen in leerlingen? Neem contact op met Gian voor advies en informatie over de Tumult Academy training Leerling motiveren, talenten activeren.
