Mentoren spelen altijd al een cruciale rol bij de begeleiding van leerlingen en in deze Coronajaren geldt dat des te meer. Wij krijgen veel vragen van mentoren en managers over de beste manier van het invullen van het mentoraat. De bijkomende vraag is dan vaak: welke competenties heb je nodig om voor alle leerlingen de beste mentor te zijn? Of in groter verband: welke competenties heb je in je mentorenteam nodig voor schoolbrede kwaliteit van het mentorraat?
Deze vraag speelt nu des te meer, omdat we met Tumult bezig zijn met het opzetten van een ‘Tumult Academy’. In deze Academy zullen we een programma aanbieden ‘voor mentoren, door mentoren’, waarmee mentoren hun competenties verder kunnen ontwikkelen.
Per taak uit het ‘Mentor als Spil’ model omschrijven we hieronder de bijbehorende competenties: zijn we compleet, wat missen we nog? En heb jij als mentor al die compententies in huis, welke zou je willen bijspijkeren?
1. Eerste aanspreekpunt
Ouders, collega’s, leerlingen: als mentor ben je een spil waar al die betrokkenen naar toe komen. Dat betekent dat je van alles wat moet weten en dat je weet ‘hoe de hazen lopen’. Daar heb je onder andere deze competenties voor nodig:
- luisteren, vertrouwen geven
- aanspreken op gedrag en zelf het goede voorbeeld geven
- uitdrukkings- en gespreksvaardigheden, zowel verbaal als non-verbaal
- sensitief reageren, tactisch gedrag, conflicten beheersen
- oplossingsgericht handelen en netwerken
2. Persoonlijke begeleiding
Elke leerling heeft zijn of haar eigenheid en daar moet je als mentor naar luisteren, naar kijken en een specifieke manier van begeleiden op afstemmen. Welke competenties heb je daarbij nodig:
- situaties kunnen ‘lezen’, informatie verwerken
- onderzoeken van (onderliggende) behoeften
- empathisch vermogen
- inspelen op situaties, actie ondernemen, interventies plegen
- betrouwbaar, accuraat
- coachen
3. Groepsbegeleiding: ‘gelukkige klas’
Hoe zorg je ervoor dat iedereen zich goed voelt in de klas, dat er voor iedereen een veilige omgeving bestaat? Bijbehorende competenties:
- groep kunnen meenemen en inzicht in (multiculturele) groepsdynamica
- groepsgericht leiderschap
- anticiperen op situaties in de klas
- stimuleren, motiveren, conflictbeheersing
4. Studiebegeleiding: ‘leren leren’
Elke mentor wil dat leerlingen de belangrijkste studievaardigheden onder de knie krijgen. Competenties:
- inzicht in achtergronden van studievaardigheden
- analyseren van vaardigheden van leerlingen en achtergronden daarbij
- ondersteunen, motiveren
- plannen en organiseren
5. Resultaten monitoren
Hoe staan leerlingen ervoor, hoe interpreteer je de resultaten en wat is nodig? Daarvoor heb je onder andere deze competenties nodig:
- inzicht en overzicht in situatie, voortgangscontrole
- afspraken bijhouden
- bijsturen, interventies kunnen plegen
6. Keuzebegeleiding en LOB
Het is een belangrijke taak voor veel mentoren: loopbaan oriëntatie begeleiding waarin een aantal competenties aan bod komen:
- gespreks- en coachvaardigheden
- inzicht in- en begrip van de 5 loopbaancompetenties
- stimuleren en bijsturen op loopbaangebied
7. Professionalisering
Jezelf als mentor verder ontwikkelen, samenwerken in een team en de beste mentorlessen geven: daar ben je een professional voor. De volgende competenties heb je hiervoor nodig als mentor:
- zelfinzicht en leervermogen
- samenwerken
- energie, stressbestendig, flexibel
- gestructureerd werken (bijvoorbeeld met Tumult leermiddelen)
- ‘zijn’: mentor ben je met hoofd en hart!
Heb je toevoegingen of missen we iets? We horen graag van je en houden je natuurlijk op de hoogte van de ontwikkeling van onze Tumult Academy! Houd hiervoor onze website en social media kanalen in de gaten.
