De term ‘gezonde leefstijl’ valt regelmatig. Het eerste waar je waarschijnlijk aan denkt is voeding en gewicht. Maar een gezonde leefstijl omvat natuurlijk meer dan dat. Naast gevarieerde voeding heeft ook beweging veel invloed. En misschien heb je al eens van de BRAVO-factoren gehoord. Wat kan je hier als mentor mee?
BRAVO-factoren
Er zijn vijf factoren die samen de leefstijl bepalen. Dit zijn (voldoende) bewegen, (niet) roken, (geen/weinig) alcohol, (gevarieerde) voeding en (voldoende) ontspanning. De norm voor bewegen is voor jongeren onder de 18 jaar minimaal 150 minuten matige tot zware inspanning per week. Wat voeding betreft eet een jongere gezond als deze elke dag goed ontbijt, twee stuks fruit eet en vijf opscheplepels groente naar binnen werkt. Het onderdeel ontspanning gaat over uitrusten en slaap: tijd om te herstellen tussen je inspanningen door. Jongeren in de groei hebben gemiddeld 9 uur slaap nodig. Het kan best interessant zijn om de leefstijl van je mentorleerlingen eens in kaart te brengen aan de hand van BRAVO. Een mooie kans om ze te informeren en te laten reflecteren!
Leefstijl bespreken op school
Helaas geldt voor veel jongeren de stelregel: beter weten is niet per se beter doen. Leerlingen weten vaak dondersgoed dat roken of vapen slecht voor ze is, maar dan is het toch best interessant om het te doen. En kom maar eens aan die 9 uur slaap als je je favoriete serie écht even af moet kijken in je bed. Leerlingen vertellen wat wel en niet gezond is, is daarom niet altijd ‘the way to go’. Maak het op een leuke manier bespreekbaar; bijvoorbeeld met: gezonde levensstijl: the game! Leerlingen strijden in groepjes tegen elkaar: wie maakt de beste (gezonde) keuzes en haalt de eindstreep als eerst? Zo creeër je wel bewustwording, maar praat je niet in termen van ‘niet mogen’.
Beweging op school
Leerlingen zitten gemiddeld 9,7 uur per dag. Slechts 33% van de 12- tot 17-jarigen haalt de beweegrichtlijnen. Elke leerling heeft een paar uurtjes LO in de week, maar dat is bij lange na niet genoeg. Daarnaast stimuleert de opkomst van elektrische fietsen en fatbikes nóg meer stilzitten, terwijl de meeste leerlingen de dagelijkse reis naar school op een oma-fiets best had overleefd. Maar er is goed nieuws: de leefstijlfactor ‘bewegen’ kun je best makkelijk aanpakken. En dat gewoon in je les! Een paar leuke ideeën:
- Koppel antwoord A of B aan een kant van het klaslokaal zodat leerlingen daar naartoe moeten lopen als ze dat antwoord kiezen. Of laat ze opstaan bij A en gaan zitten bij B.
- Heb je een dubbel uur? Laat de leerlingen tussendoor even een rondje lopen.
- Koppel een opdracht aan een onderzoek buiten de klas. Als je het bijvoorbeeld over voorzetsels hebt, kun je leerlingen in tweetallen zoveel mogelijk voorzetsels buiten de klas laten fotograferen of noteren.
- Start de les met een energizer. Voorbeelden vind je hier!
- Schrijf vragen op een doorzichtige of lichtgekleurde strandbal. Ga vervolgens in een kring staan om deze bal rond te gooien. De leerling die vangt moet de vraag beantwoorden waar bijvoorbeeld de rechterwijsvinger op terecht is gekomen.
Toon interesse
Gelukkig zijn er nog veel leerlingen die dol zijn op sporten en bewegen. Veel leerlingen vinden het fantastisch wanneer je vraagt naar de wedstrijd die ze in het weekend hebben gehad. En zo zijn er ook genoeg leerlingen die het leuk vinden om te koken en te bakken. Vraag eens naar hun favoriete, gezonde recepten. Wil je echt punten scoren? Ga dan eens langs bij een sportwedstrijd of kook een van die recepten thuis.
Heb jij zelf nog goede tips of leuke ervaringen? Deel ze in de comments!
