Toen ik vroeger leerde autorijden, dacht ik dat ik het al kon na het examen. Maar het echte rijden leerde ik pas later. Nu ben ik een ervaren chauffeur maar dat heeft even geduurd. Net als bij andere vaardigheden is het een kwestie van oefenen, oefenen en nog eens oefenen.

Hoe is het bij jou op school met het oefenen van vaardigheden gesteld? Kunnen leerlingen in de vaklessen oefenen in vakoverstijgende vaardigheden? Alleen dan leren ze ook echt plannen, luisteren of samenwerken.
De basis
Bij het aanleren of funderen van een vaardigheid in bijvoorbeeld de mentorles of het studieuur is het primaire doel het geven van een leuke les. Een goede vaardighedenles waarin leerlingen een begrip krijgen van de inhoud en de stappen van een vaardigheid. Dat is de basis van het leerproces; geïnspireerde docenten, goed lesmateriaal en een degelijk voorbereide les.
Maar dan…
Oefenen, herhalen, oefenen, herhalen. Alleen dan kan die goede basisles tot een vaardigere leerling leiden. Dat oefenen kan plaatsvinden in vaklessen, projecten, themaweken of probleemgestuurd leren. Leerlingen zullen het nut van de vaardigheden pas inzien als ze ze daadwerkelijk gebruiken in de les of tijdens het maken van hun huiswerk. “Aha, een planning kan ik inderdaad goed gebruiken als ik de werkweek moet voorbereiden met vier leerlingen” of ” Nu ik met haar een werkstuk moet maken snap ik waarom ik moet leren om samen te werken”. De transfer van een vaardigheid naar de vaklessen en naar het curriculum van de school maakt het leren van een vaardigheid ook echt zinvol.
En nog meer
Soms zetten scholen met een aantal vaardigheden nog een stap verder. Daarbij wordt dan echt geoefend en worden ook docenten in hun vaardigheden geprofessionaliseerd. Dan worden vaardigheden ook gemonitord en beoordeeld. Daarvoor is een herhaalde meting het meest gangbaar. Vaak in de vorm van een Rubric. De leerlingen die van zo’n school afkomen worden herkend in het vervolgonderwijs. “Ah, jij bent vast een oud-leerling van de …. School. Je kunt zo goed plannen en samenwerken!” Echt een mooi visitekaartje voor de school. En welke school wil zo’n compliment nu niet?
Waar staat jouw school wat betreft de transfer van vaardigheden?