Dé meester Bart? Ja, de enige echte. Vorige week was ik in Amsterdam-Zuidoost om de bekendste meester van Nederland op zijn school te interviewen. Bekend waarvan? Nou, onder andere van zijn Tumblr met hilarische en ontroerende uitspraken van zijn leerlingen, zijn eigen boek, zijn TED talk afgelopen oktober, zijn Facebookaccount met meer dan 30.000 likes en zijn wekelijkse column in dagblad Spits. Need I say more?
Wie? Bart Ongering
Wat? Docent Engels in Amsterdam.
Achtergrond? Lerarenopleiding docent Engels.
Bart in 5 woorden: duidelijk, open, meelevend, vriendelijk, vakbekwaam
Meester?
Bart was 26 toen hij de lerarenopleiding afrondde. Reken maar uit, hij was dus 22 jaar toen hij startte. Wat hij voor die tijd gedaan heeft? Twijfelen over wat hij wilde: leren is niet zijn sterkste kant en bij twee mbo-opleidingen haakte hij af. Hij besloot te gaan werken in de detailhandel. In diezelfde periode heeft hij veel gesproken met zijn oom, een bevlogen leraar Engels. Ze spraken veel over het onderwijs en Bart ontdekte dat hij veel op zijn oom leek. Op zijn ooms advies besloot Bart het te proberen. Hij haalde de toelatingstoets voor het hbo en schreef zich in op de Tilburgse lerarenopleiding Engels. Het maken van alle toetsen was nog steeds niet zijn favoriete bezigheid, maar na de eerste stageweek wist hij één ding zeker: hij had zijn plek gevonden.
Lesstof vs. persoonlijke groei
Waar Bart het voor doet? Voor zijn leerlingen. En om iedere dag leerlingen te zien die zichtbaar blij zien ‘iets’ geleerd te hebben. Dat ‘iets’ staat bewust tussen aanhalingstekens, want het gaat hem niet per definitie om de lesstof. Zijn rol als mentor vindt Bart dus ook fantastisch, want de leerling en zijn/haar ontwikkeling staan voor Bart centraal. Hij laat zijn leerlingen zien dat ze er mogen zijn, dat ze gehoord en gezien worden. Hoe? Door elke les te beginnen met de vraag “Hoi schatjes, hoe gaat het met jullie?”. Daarnaast is zijn regel dat hij na elke les alle leerlingen gesproken of gezien moet hebben. In de praktijk betekent dit elke les een rondje langs alle tafels maken en elke les starten en eindigen in de kring.
Goed onderwijs is…
Om maar met de deur in huis te vallen: onderwijs zonder indeling in schoolniveaus (of met een heel beperkt aantal). Excellentie staat los van niveau en iedere leerling is goed zoals hij/zij is. Door ons denken in niveaus, voelen de leerlingen op lage niveaus zich dom. Dit gevoel alleen al zorgt voor slechte leerresultaten en een negatief zelfbeeld. Een soort neerwaartse spiraal dus. Door de huidige niveaus los te laten, zouden de leerlingen zich stuk voor stuk meer waard gaan voelen. Je krijgt dan klassen met grotere interne verschillen. Bart benoemt de enorme organisatie die hiermee gepaard zou gaan, zeker als het aankomt op examens. De vraag is of het realistisch is, maar hoe mooi zou het zijn als iedere leerling een aangepast examenprogramma zou krijgen: nu leert leerling X voor zowel biologie als wiskunde op vmbo-niveau, terwijl hij misschien voor biologie het havo-niveau aan zou kunnen. Zonde en een gemiste kans. Zowel voor de leerling als voor de samenleving.
Meester of opvoeder?
Bart is duidelijk over hoe hij zijn taak ziet. Als meester is hij ook verantwoordelijk voor de opvoeding van zijn leerlingen. “We moeten niet vergeten in welke tijd we leven: we hebben veel eenoudergezinnen, drukke tweeverdieners. Het opvoeden gebeurt dus simpelweg niet altijd thuis.” Weg met de discussie dus dat opvoeden een taak voor de ouders is. We moeten meegaan met de tijd en onderkennen dat er een grote verantwoordelijkheid ligt bij de scholen, als het aankomt op opvoeding.
Over 10 jaar…
Staat Bart gewoon nog voor de klas. Liefst ook op dezelfde school. Dit is gewoon zijn plek. Lesgeven op een lerarenopleiding ziet hij eventueel ook wel zitten, maar maximaal één dag in de week: “anders ga ik het lesgeven aan mijn leerlingen te veel missen”. En juist die tevredenheid en bescheidenheid (“Nee hoor, ik hoef niet naar Den Haag.”) is misschien wel zijn kracht: dit is gewoon een meester in hart en nieren.
Wil jij ook vertellen over jouw passie voor het onderwijs? Reageer hieronder of mail naar info@tumult.nl!
