Waarom ook alweer het onderwijs? In deze blog vertelt Anneke over het lesgeven aan de universiteit en haar passie voor de Nederlandse taal. Vorige week een theaterdocent aan het woord, deze week een hoogleraar: onderwijs is echt overal!
Anneke Neijt
Wat? Hoogleraar Nederlandse taalkunde
Achtergrond? Studie Nederlands
Anneke in 5 woorden: betrokken, zorgzaam, gedreven, lief en eigengereid
Hoogleraar?
Dat is nogal wat! Hoe ze daar gekomen is? Ongeveer als volgt. In 1974 studeerde ze af als neerlandicus, gaf ze les aan studenten van de opleiding Logopedie, het gymnasium en de toenmalige Pedagogische Academie. Via de Universiteit van Utrecht, de Universiteit van Amsterdam, daarna de Universiteit van Tilburg en de Universiteit van Leiden kwam Anneke terecht bij de Universiteit van Nijmegen. Daar werkt ze inmiddels al 21 jaar: sinds 1992. Gespecialiseerd in morfologie, fonologie en orthografie. Het is duidelijk: van spelling tot klemtoon, Anneke weet er alles van. Naast haar rol als onderzoeker geeft Anneke veel colleges en werkgroepen aan studenten van de opleiding Linguistics. Tijd om daar dus even op in te zoomen: Anneke als docent.
Docentschap als back-up
Toen Anneke ging studeren, wist ze één ding zeker: als ze studeren niet zo leuk zou vinden, zou ze gaan lesgeven. Via deze opleiding kon dat namelijk al in het derde jaar. Van lesgeven wist ze zeker dat ze het fantastisch zou vinden. Als kind al. Anneke vond het op de basisschool al leuk om klasgenootjes te helpen. Werd de uitleg van de juf of meester niet begrepen? Nou, dan legde Anneke het gewoon op een andere manier uit. Waar dat niet nodig was, was in de wiskundeles. Die docent kon zo goed uitleggen, dat zelfs Anneke ademloos zat te luisteren. Om uitleg-inspiratie op te doen, dat dan wel…
Goed onderwijs
Nog steeds geniet Anneke enorm van het lesgeven. Wel ziet ze de laatste jaren veel verschuivingen en nieuwe mogelijkheden: zo’n hoorcollege in een zaal bijvoorbeeld, begint hopeloos ouderwets te worden. Anneke wil meer digitaal. Een PowerPointpresentatie met ingesproken uitleg bijvoorbeeld. In de effectieve lestijd kun je dan veel meer werkcolleges doen en het zal de kwaliteit van de uitleg ten goede komen. Je kunt immers precies vertellen wat je voorbereid had. Ook kunnen de studenten vanuit huis werken en het college zo vaak bekijken als ze willen. Een uitkomst, want dat is volgens Anneke één van de belangrijkste leerstrategieën: herhaling. In haar werkcolleges laat ze haar studenten ook artikel na artikel lezen vanuit een bepaalde vraagstelling, om er maar routine in te krijgen. Als een student dan na een aantal artikelen zegt “Hé, dit is wel leuk, ik heb ‘m!”, is Anneke gelukkig: daar doe je het toch voor!
Belang van taal en geletterdheid
Het geeft je houvast, maar die houvast wordt enorm onderschat. De waarde van spelling is de structuur die het je biedt bij het lezen en schrijven. Het helpt je om tekst te nuanceren. Daarnaast het taalonderwijs. Anneke noemt de basisscholen, waar steeds minder aandacht is voor mooie verhalen en boeken. Ontzettend zonde, want verhalen geven je een vorm van levenswijsheid. Literatuur, in alle soorten en maten, helpt je jouw wereldbeeld te vormen. Een pleidooi voor meer en beter taalonderwijs dus!
De charme van de wetenschap
Het doceren op een universiteit heeft een heel specifiek doel: je wilt academische vorming, een wetenschappelijke houding. Waar het op het hbo meer feitelijk lesgeven is, is het op de universiteit meer inzichtelijk en verklarend lesgeven. En het mooie is, de inzichten waar de lessen over gaan, zijn constant in ontwikkeling. Iets wat Anneke aan het begin van haar carrière nog doceerde, hoeft allang niet meer een geldende opvatting te zijn. En juist dat is wat Anneke zo leuk vindt: blijven leren en ontwikkelen, met het onderzoek en de studenten mee.
Wil je ook vertellen over jouw onderwijspassie in een Tumult blog? Stuur me een mailtje of reageer hieronder.
