Bij Tumult brainstormen wij er wild op los om leuke en passende werkvormen te bedenken voor ons materiaal. Daardoor hebben we inmiddels een behoorlijk repertoire aan werkvormen opgebouwd! In deze nieuwe blogserie delen we de leukste werkvormen met jullie. In elke blog geven we ideeën voor werkvormen binnen een bepaald thema of met een bepaald doel. Bijvoorbeeld werkvormen om een mening te vormen of om samen te werken. Deze eerste blog zit vol werkvormen die je kunt inzetten als leerlingen zich op een toets voorbereiden. Handig, want de eerste toetsweken komen er alweer aan!
1. Leerlingen geven elkaar instructie
Stof uitleggen aan een ander is ontzettend leerzaam. Door iets aan een ander te vertellen word je je bewust van de denkstappen in je hoofd. Goed dus om dit te oefenen!
- Maak groepjes van drie of vier leerlingen. Geef ieder groepje een ander deel van de leerstof mee als huiswerk. Bijvoorbeeld paragraaf 1.1 van biologie aan groepje 1, paragraaf 1.2 van biologie aan groepje 2 etc.
- Geef leerlingen als huiswerk bronnen mee: artikelen, filmpjes en websites over de leerstof. De leerlingen bestuderen dit thuis. Zij zijn de experts van dat stukje leerstof.
- Laat leerlingen groepjes maken met uit elke expertgroep één leerling.
- Stel een vraag over de stof. De leerlingen beantwoorden deze vraag eerst individueel en bespreken dit daarna in hun groepje. Omdat er in ieder groepje één expert zit, kunnen ze elkaar vragen stellen over dingen die ze niet snappen of moeilijk vinden.
- Ieder groepje presenteert het antwoord aan de klas. Dit kan met een normale presentatie zijn, maar je kunt de les ook uitbreiden door ze bijvoorbeeld een instructiefilmpje te laten maken of een infographic.
TIP: Elkaar instructie geven kan heel nuttig zijn bij een toets voorbereiden voor een vak als wiskunde. Bij dit vak maak je namelijk veel kleine denkstappen in je hoofd. Het kan leerlingen inzicht geven in hoe je die denkstappen maakt, als ze die hardop aan een ander uit moeten leggen.
2. Leerlingen maken een oefentoets
Leerstof begrijpen is één ding, maar vragen beantwoorden over de stof is andere koek. Toetsvaardigheid zou wat mij betreft meer aandacht verdienen in de les. De leerlingen in mijn huiswerkklas moesten altijd zelf een toets maken, want zo haalden ze de belangrijkste stof eruit. Laat de leerlingen eens een keer in jouw schoenen staan en laat ze een toets maken met deze werkvorm.
- Iedere leerling bedenkt twee toetsvragen met bijbehorend antwoord.
- Schrijf de toetsvragen op het (digi)bord of laat ze de vragen in een Padlet zetten.
- Zijn er dubbele vragen van leerlingen? Zet deze bij elkaar of verwijder er eentje.
- Bespreek eventueel nog wat goede toetsvragen zijn en welke vragen jij als docent vaak stelt op een toets.
- Maak van de vragen een oefentoets en neem deze de volgende les af.
- Kijk de vragen na of laat leerlingen elkaars toetsen nakijken.
- Zijn er onderwerpen die veel leerlingen nog moeilijk vinden? Bespreek dit in een volgende les of laat leerlingen elkaar uitleg geven.
Tip: Bespreek de verschillende vraagsoorten RTTI: Reproductie, Toepassingsgericht 1, Toepassingsgericht 2 en Inzicht. Laat de leerlingen toetsvragen bedenken en bespreek klassikaal per vraag bij welke vraagsoort het hoort. Maak vier kolommen op het bord of in de Padlet en categoriseer de vragen aan de hand van RTTI.
3. Maak een getekende samenvatting
Tijdens een lesbezoek op het Koning Willem I College in Den Bosch zag ik een leuke manier om klassikaal stof samen te vatten. De docent behandelde de belangrijkste punten van de leerstof en liet de studenten deze punten tekenen op het bord. De studenten vonden het in het begin wat onwennig en ook lastig om sommige punten te tekenen (zoals abstracte begrippen). Maar met de nodige creativiteit ontstond er uiteindelijk een getekende samenvatting. Voor leerlingen die een tekst op papier lastig vinden, is het visueel maken van de leerstof erg nuttig. De leerlingen koppelen de tekeningen aan de leerstof. Maak een foto van de getekende samenvatting en deel die met de klas. De foto kunnen ze dan gebruiken voor het leren van de toets!
Een toets voorbereiden kan op veel manieren. Ken jij nog leuke werkvormen om een toets voor te bereiden? Deel jouw ervaringen of tips in een reactie!
