Vanochtend 8 uur: ik ben later dan ik zou willen, mijn dochter wil haar schoenen niet aan, ik kan mijn sleutels niet vinden. Gehaast kom ik buiten en het regent dat het giet. Geïrriteerd denk ik: Heb ik dit?! Ik overweeg om me te draaien en terug in bed te gaan liggen; Ik. Doe. Even. Niet. Mee. Vandaag. Typisch gevalletje van vastdenken, zo blijkt als ik een halfuur later toch op kantoor zit…
Wat is vastdenken? Dit hilarische filmpje laat het zien.
Hmm, een beetje herkenbaar… Het tegenovergestelde van vastdenken is omdenken. Omdenken is denken in termen van kansen en niet van problemen. Het is een manier van denken waarbij je kijkt naar de werkelijkheid zoals die is en wat je daar mee zou kunnen in plaats van dat je vast blijft houden aan hoe de werkelijkheid (volgens jou) zou moeten zijn. De grondlegger ervan is Berthold Gunster en heeft er inmiddels meerdere bestsellers over geschreven.
Hoe werkt omdenken?
Als eerste moet je van het probleem een feit maken. Oftewel van Ja-maar (het is niet wat het zou móeten zijn en dat is een probleem) naar Ja-en (het is, wat het is). Dat is de stap van het Deconstrueren: je neemt een probleem, haalt daar af wat-er-zou-moeten-zijn en houdt dat-wat-er-is over. Doordat je de feiten volledig accepteert, ontstaat er ruimte voor nieuwe mogelijkheden. Dit is de stap van het Construeren: Wat kan ik doen met de bestaande feiten? Welke mogelijkheden heb ik?
Er zijn meerdere manieren waarop je een probleem in een mogelijkheid kan omdenken. In totaal zijn er vijftien strategieënte onderscheiden, onderverdeeld in vier groepen: liefde, werk, strijd en spel. Op www.omdenken.nl staan ze alle vijftien met uitleg.
Omdenken voor docenten
Naast uitleg, de vijftien strategieën en het filmpje over vastdenken vind je op www.omdenken.nl ook meer dan 900 casussen (of omdenkverhalen). Een flink aantal daarvan gaat ook over docenten of scholen die omdenken. Heel inspirerend om te lezen en gegarandeerd direct bruikbare tips voor in je (mentor)les! Zoals tips voor leuke activerende opdrachten, betere sfeer in je klas, motiveren van je leerlingen etc. Ik noem er hier een paar, maar er zijn er nog veel meer:
- Leerlingen hebben meer oog voor elkaar door Tineke van het Kerkhof.
- De kracht van het geven van complimenten bij het Fioretti College.
- Leerlingen geven feedback op docenten door Maurice van Werkhoven.
- School in Arnhem betrekt ZZP`ende ouders bij de school.
- De positieve benadering van Tilly Oudman.
Berthold, bedankt dat je mijn dag vandaag ‘omdenkte’. In plaats van vast te blijven hangen in een ochtendhumeur, kan ik geïnspireerd en energiek aan de slag!
Heb je een mooi omdenkverhaal? Laat het ons weten of stuur ‘m in op www.omdenken.nl
