Vaardigheden integreren in de vakles: hoe doe je dat?

Gepubliceerd op: 9 oktober 2019
Door: Sanne van Esveld

Oktober staat in het teken van de Maand van de Geschiedenis en dit jaar is het thema: ‘Zij/Hij’. Leuk om daar wat mee te doen bij geschiedenis, maar ook als docent van een ander vak kun je een les rond dit thema organiseren. Combineer de inhoud met vakoverstijgende vaardigheden en je slaat twee vliegen in één klap. Want leerstof aanbieden is een, maar je leerlingen moeten de stof ook nog kunnen opnemen. Hoe help je ze daarbij?

Waarom zijn vaardigheden in de vakles belangrijk?

Eerst even deze vraag beantwoorden. Vaak komen vakoverstijgende (studie)vaardigheden in de mentorles aan bod. Denk aan leren plannen of een samenvatting maken van de leerstof. Als deze vaardigheden goed ontwikkeld zijn, kunnen leerlingen de leerstof beter opnemen. Een voorwaarde is wel dat leerlingen de kans hebben om de vaardigheden te gebruiken in verschillende situaties.

Oefenen, oefenen, oefenen

Laat leerlingen vaardigheden toepassen in de vakles. Zo bied je jouw leerlingen een extra mogelijkheid om de vaardigheden te oefenen op momenten dat ze ertoe doen, zoals voor een presentatie voor Nederlands. In ons lesmateriaal studievaardigheden vind je bijvoorbeeld altijd praktijksituaties om de leerling met een vaardigheid te laten oefenen: handig voor de eerste stappen in de mentorles. Daarnaast zijn er opdrachten speciaal voor in de vakles. Door deze in te zetten bevorder je de transfer van de vaardigheid. Werk je nog niet met het lesmateriaal van Tumult? Vraag in de webshop een digitaal proefexemplaar en probeer het uit!

Hoe organiseer je vaardigheden in de vakles?

Wil je in de vakles werken aan vakoverstijgende vaardigheden, maar weet je niet waar je moet beginnen? Deze tips kunnen je helpen:

  • Spreek met andere vakdocenten en mentoren af welke overkoepelende vaardigheden behandeld worden. Zo weet je welke vaardigheden voor een bepaalde periode belangrijk zijn en waar je leerlingen al mee hebben geoefend.
  • Laat de mentor een vaardighedenles inplannen voordat de vaardigheid in de vakles aan bod komt. Zo hebben de leerlingen eerst de kans om de vaardigheid onder begeleiding te oefenen.
  • Reflecteer op de vaardigheid in de vakles. Zo help je jouw leerlingen de transfer te maken.

Lesideeën voor transfer in de vakles

Er zijn tal van manieren om in de vakles aandacht te besteden aan vakoverstijgende (studie)vaardigheden. Om je een paar ideeën hiervoor te geven, gebruiken we het thema Zij/Hij. Hiermee werpt de Maand van de Geschiedenis een blik op hoe genderverschillen historisch gevormd zijn. Hoe kun je dit thema inzetten in de vakles en tegelijk werken aan transfer van vakoverstijgende vaardigheden? Hieronder een aantal ideeën:

  • Maak een tijdlijn bij geschiedenis

Kies een onderwerp dat zich heeft ontwikkeld over een langere periode. Denk aan de ontwikkeling van verhoudingen tussen man en vrouw of welke vrouwen een belangrijke rol hebben gespeeld in de geschiedenis. Laat je leerlingen hier een tijdlijn van maken. Dat kan digitaal of op papier.

Vaardigheden: informatievaardigheden, samenvatten.

  • Schrijf een betoog bij Nederlands, Duits, Frans of een andere taal

Bedenk een stelling bij het thema. Bijvoorbeeld: vaders moeten minimaal evenveel zorgen voor hun kinderen als moeders. Of: kinderen moeten opgevoed worden met sekseneutraal speelgoed. De leerlingen kiezen of ze voor of tegen zijn. Laat ze hier een betoog over schrijven.

Vaardigheden: informatievaardigheden, argumenteren, schriftelijk presenteren.

  • Onderzoek kleding en emancipatie bij kunst

Mode kan een bepaalde boodschap hebben, een verhaal vertellen en de maatschappij weerspiegelen. Laat je leerlingen in groepjes kenmerkende kledingstukken uit de geschiedenis onderzoeken. Wat zegt het kledingstuk over de emancipatie van de vrouw? Wat zijn de verschillen tussen kleding van nu en vroeger? En wat zegt dat over de vrouw van nu? Laat je leerlingen een presentatie maken over hun kledingstuk. Inspiratie nodig? Lees dit artikel over mode en emancipatie op de website van de Maand van de Geschiedenis.

Vaardigheden: informatievaardigheden, samenwerken, argumenteren, mondeling presenteren.

  • Bekijk een situatie vanuit twee perspectieven

Een gebeurtenis bekijken vanuit het perspectief van de man én de vrouw: dat kan tot nieuwe inzichten leiden! Kies een gebeurtenis uit het verleden, bijvoorbeeld het kiesrecht voor vrouwen. Verdeel de klas in groepjes van vier. Geef de helft van de groepjes de opdracht om vanuit het perspectief van een man te kijken, de bekijkt de gebeurtenis vanuit het perspectief van een vrouw. Hoe keek de man naar deze situatie? En de vrouw? Wat waren belangrijke argumenten voor of tegen? Laat de groepjes een pitch voorbereiden vanuit hun gekregen perspectief. Wie vond de klas het meest overtuigend? Zijn er leerlingen die nu anders naar de situatie kijken?

Vaardigheden: argumenteren, informatievaardigheden, mondeling presenteren, samenwerken.

Je ziet dat je allerlei kanten op kunt! Van welk idee word jij enthousiast? Heb jij zelf ideeën die je graag wilt delen? Laat een reactie achter onder deze blog en wie weet inspireer jij anderen met jouw idee!

Misschien vind je dit ook interessant

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Search