Op Nu.nl las ik een tijdje geleden het bericht dat de staatssecretaris van onderwijs, Sander Dekker, scholen wil gaan stimuleren om leerlingen vakken op verschillende niveaus te laten volgen. Het idee is super, want zo kunnen leerlingen het optimale uit hun schoolcarrière halen. Maar ik moest ook direct denken aan een school waar ik regelmatig contact mee heb voor Tumult: de Leon van Gelder in Groningen. Op die school werken ze namelijk al jaren volgens dit concept.
Persoonlijk vind ik de manier waarop de Leon van Gelder werkt, echt fantastisch. Niet ieder kind past perfect in het hokje vmbo, havo of vwo. Toen ik op de middelbare school zat, liep ik daar ook tegenaan. Ik zat in 3 havo en haalde met gemak achten en negens voor NaSk, biologie, aardrijkskunde en geschiedenis. Maar de talen… Dat was een heel ander verhaal. Ik haalde te veel onvoldoendes en moest naar het vmbo. Omdat mijn school alleen havo en vwo aanbood, betekende dat ook nog eens dat ik van school moest wisselen. Het gevolg was natuurlijk dat ik op het vmbo uit m’n neus zat te eten bij de vakken waar ik op de havo al goed in was en dat was natuurlijk niet goed voor mijn motivatie. Na het mbo ben ik overigens een hbo-opleiding gaan volgen en nu werk ik al geruime tijd in een functie op hbo-niveau. En is dat niet waar de havo voor zou moeten opleiden?
Lessen op niveau
Mijn pleidooi dat iedere leerling vakken zou moeten volgen op het niveau dat bij hem of haar past, komt dus zeker niet uit de lucht vallen. Toen ik hoorde van de methode die de Leon van Gelder gebruikt, was ik natuurlijk meteen geïntrigeerd. Zij bieden hun leerlingen namelijk wel de mogelijkheid om bepaalde vakken op een hoger niveau te volgen én ook eindexamen te doen op dit niveau. Het is een school waar leerlingen vakken kunnen volgen op vmbo, havo of vwo-niveau. De eerste drie jaar krijgen leerlingen geen cijfers, ze worden beoordeeld op basis van hun inzet. Leerlingen zitten vier jaar lang in dezelfde klas met allerlei niveaus door elkaar en hebben dezelfde docenten en dezelfde mentoren (2 per klas). Met dit systeem hoeven leerlingen nooit op hun tenen te lopen of zich te vervelen. Hierdoor stimuleert het Leon van Gelder de motivatie van hun leerlingen. In het vierde jaar krijgen leerlingen wel cijfers. Ze doen dit jaar of eindexamen of stromen door naar 4 havo of vwo op een andere vestiging. Blijven zitten kennen ze op deze school niet. Als je moeite hebt met een vak, doe je het op een lager niveau.
Persoonlijke aandacht
Omdat leerlingen drie of vier jaar lang dezelfde mentoren hebben, wordt het veel persoonlijker. Leerlingen spreken hun docenten ook aan met hun voornaam en ‘je’ in plaats van ‘u’. De mentoren leren alle leerlingen goed kennen. En klikt het met één van de mentoren niet? Dan is er altijd nog een andere mentor met wie een leerling het misschien beter kan vinden. Bij het Leon van Gelder noemen ze dit continue en optimale begeleiding.
Organisatie van differentiatie
Natuurlijk brengt zo heterogene klas wel wat uitdagingen met zich mee. Want hoe geef je les aan een klas waar elke leerling op z’n eigen niveau werkt? Docenten op het Leon van Gelder zorgen zelf voor de benodigde differentiatie in de lessen met behulp van lesmateriaal. Daarnaast werken de leerlingen veel samen in groepen. Iedere leerling is samen met de rest van zijn/haar groep verantwoordelijk voor het eindresultaat van een project. Ze besteden in de lessen dan ook veel aandacht aan vaardigheden als plannen, leerstrategieën en samenwerken. Op het rapport dat leerlingen krijgen, staat per vak op welk niveau ze werken en dus een beoordeling op basis van hun inzet. Na het eindexamen staat ook op het diploma het niveau vermeld en dat bepaalt waar de leerling daarna naartoe gaat: het mbo of de bovenbouw van de havo of het vwo.
De staatssecretaris kan dus op bezoek bij de Leon van Gelder om daar te kijken hoe ze het aanpakken. Ik ben in ieder geval voor! Wie volgt?
One Response
Een profiel aan vakken dat toegespitst is op de behoefte van elke individuele leerling: het zou landelijk moeten worden doorgevoerd. Maar wat minstens zo belangrijk is, is dat het bedrijfsleven zich ook meer gaat mengen met het middelbaar beroepsonderwijs. Zo kan je MBO’ers een vooruitzicht bieden op een baan en eventueel later na wat werkervaring te hebben opgedaan kunnen ze doorstromen in het HBO of WO. Praktijkervaring is een must! vandaag de dag maar bovenal de stigma die heerst op MBO’ers moet ook doorbroken worden vind ik. Er zijn een aantal ROC ’s die een aantal jaar geleden in zee zijn gegaan met een aantal levensmiddelenfabrikanten. Naar verluidt een succesvol pilot!