Tumult op de basisschool #7: leerdoelen, 21e-eeuwse vaardigheden en executieve functies

Gepubliceerd op: 28 juni 2017
Door: Suzanne Heuvelmans

Het lesmateriaal van Tumult is nooit zomaar uit de lucht gegrepen, maar juist stevig onderbouwd. Het materiaal voor het voortgezet onderwijs is daarom gebaseerd op duidelijke leerlijnen die aansluiten bij doelen van de SLO én de kerndoelen zoals die opgesteld zijn door het ministerie. Voor Tumult op de basisschool hebben we een iets andere werkwijze gebruikt én we hebben een koppeling met de 21e-eeuwse vaardigheden en executieve functies ervoor gemaakt. Benieuwd? Lees snel door!

Het opstellen van leerdoelen

Tumult op de basisschool gaat om de overgang van po naar vo. Van middelbare scholen horen we al jaren dat leerlingen bepaalde vaardigheden missen, terwijl we van basisscholen horen dat het lastig is om aandacht voor bepaalde vaardigheden aan te bieden. Daarom hebben we deze ervaringen uit de praktijk gekoppeld en onze leerlijnen voor vo ernaast gelegd. Ook hebben we gekeken naar de kerndoelen voor het basisonderwijs. Dat leidde tot een eerste opzet voor hoofdstukken en lessen met bijbehorende leerdoelen. Bij het uitwerken van de lessen zijn we breder gaan kijken. Dan komt namelijk het punt waarop je nadenkt over werkvormen, opdrachten en informatieblokken. En dat zijn precies de onderdelen waarop het materiaal van Tumult zich onderscheidt van veel ander lesmateriaal.

Met ons lesmateriaal proberen we leerlingen niet specifieke vakkennis aan te leren, maar juist de technieken en vaardigheden die ze nodig hebben om de rest van hun leven effectief en efficiënt te kunnen leren en leven. Wanneer wij denken aan een leven lang leren, dan denken we onder andere aan ‘executieve functies’ en ‘21e-eeuwse vaardigheden’ (21st century skills). De verbinding die wij tussen die executieve functies en 21e-eeuwse vaardigheden zien delen we graag met jullie. Dan weet je namelijk welke vaardigheden je leerlingen ontwikkelen als ze met de hoofdstukken bezig zijn!

Leerdoelenoverzicht Tumult op de basisschool

Alles in één overzicht

Ons overzicht met Leerdoelen Tumult op de basisschool kun je hier downloaden om te bekijken. Hoe is het opgebouwd?

  • In de oranje balk staan de leerdoelen die in elk hoofdstuk worden behandeld.
  • In de grijze balken staat per hoofdstuk welke executieve functie en 21e-eeuwse vaardigheden aan bod komen met de opdrachten in dat hoofdstuk.
  • De eerste kolom in de drie balken heet steeds ‘Overkoepelend’. De leerdoelen, executieve functies en 21e-eeuwse vaardigheden in deze categorie komen in elk hoofdstuk voor, maar worden niet in elk hoofdstuk specifiek benoemd. Een voorbeeld hiervan is samenwerken: dit doen de leerlingen in allerlei samenstellingen. Omdat er ook vaak wordt samengewerkt, hebben we hier een overkoepelend leerdoel van gemaakt.
  • In het lijstje aan de linkerkant zie je waar het lesmateriaal bij aansluit. Jammer genoeg zijn de kerndoelen inmiddels op leeftijd (ze stammen uit 2006), waardoor de onderwijspraktijk en -ontwikkeling vaak al een stapje verder zijn.

Hoe en wanneer gebruik je het overzicht?

Leuk en aardig, zo’n overzicht, maar wat moet je er nou mee? Wij denken dat je het op verschillende manieren en in verschillende gevallen kunt gebruiken. Bijvoorbeeld:

  • om te bepalen welke les je gaat doen. Je kunt de lessen namelijk in willekeurige volgorde doen. Bekijk het overzicht voor een executieve functie die je wilt stimuleren of een 21e-eeuwse vaardigheid waar je aan wilt werken en kies een les uit een hoofdstuk waarin deze aan bod komt.
  • om te verantwoorden hoe je aandacht besteedt aan bepaalde vaardigheden. Bijvoorbeeld als ouders, collega’s, de inspectie of het bestuur vragen in hoeverre je iets behandeld hebt.
  • om een planning voor (een deel van) het schooljaar te maken. Natuurlijk kun je ook het werkboek doorbladeren, maar in een oogopslag kunnen zien wat waar aan bod komt is vaak toch iets handiger.
  • om de leerlingen bewust te maken van hun leerproces. Bekijk het overzicht met de klas, een groepje of een enkele leerling. Waar moeten ze nog aan werken? Wat willen ze graag ontwikkelen? Hebben ze het idee dat ze die doelen, functies of vaardigheden echt hebben ontwikkeld?

Weet jij nog een manier waarop je het overzicht kunt gebruiken? Heb je vragen over dit overzicht of over een ander aspect van Tumult op de basisschool? Mail dan naar suzanneheuvelmans@tumultgroep.nl. Wil je volgend schooljaar met Tumult op de basisschool werken? Bestel de werkboeken dan alvast in onze webshop!

Misschien vind je dit ook interessant

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Search