Terug van weggeweest!

Na 170 dagen, 11 landen op 3 continenten en duizenden gereisde kilometers, ben ik weer terug in Nederland. Ik kan het iedereen aanraden een langere reis te maken, even helemaal los van je thuisbasis. Je leert relativeren en op een andere manier naar ons eigen land en leven te kijken. Of ik iets gemist heb? Jazeker: Nederlandse kaas en mijn leerlingen. Want hoewel ik helemaal los van thuis was, bleef mijn onderwijshart kloppen. Daarom heb ik in een aantal landen scholen bezocht en wilde ik meer weten over de culturele verschillen in het onderwijs. In deze blog een korte opsomming van mijn belangrijkste bevindingen.

De twee meest gestelde vragen onder reizigers zijn: “where do you come from?” En “what do you do?”. Werkelijk waar, elke keer dat ik mezelf als docent presenteerde, verscheen er een bewonderenswaardige en respectvolle glimlach op het gezicht van de medereiziger. De vervolgvraag, die vaak door Duitsers werd gesteld, deed me verbazen: “which subjects do you teach?” Het gaat me hier om het woord ‘subjects‘, omdat het in Duitsland normaal is dat een docent in meerdere vakken lesgeeft. Ik heb geleerd dat het Duitse onderwijssysteem totaal anders en gecompliceerder is dan het onze (daarover zal ik verder niet uitweiden). In alle landen die ik heb bezocht, was er één overeenkomst die wij in Nederland weer niet hebben: het grote verschil tussen public en private schools. Dat dit in Nederland niet van belang is, komt denk ik doordat het onderwijs uitermate goed georganiseerd is. En belangrijker: van een erg hoog niveau is! Opvallend is dat op vrijwel alle scholen in het buitenland schooluniformen worden gedragen. Dat heeft zo z’n voors en tegens, maar dat het eenheid uitstraalt is zeker. Het heeft me in ieder geval aan het denken gezet.

Ook verbaasde het me dat in de landen die ik heb bezocht (inclusief Peru en Bolivia) met ICT wordt gewerkt en onderwezen. In vrijwel alle 11 landen waar ik het afgelopen half jaar ben geweest, wordt er met computers en tablets gewerkt. Maar dat we daar in Nederland ver voorop liggen, realiseerde ik me toen ik met een aantal Duitse collega’s sprak. Zij werken nog met beamers en sheets en hebben geen weet van de mogelijkheden van ICT. Natuurlijk zal dat per school verschillen, maar de mensen die ik tegenkwam, keken me met open mond aan als ik vertelde wat ik in mijn lessen doe.

Toch heeft de reis me doen beseffen dat al die nieuwe technologie niet bevorderlijk is voor sociaal contact. Ik weet dat uit recent onderzoek blijkt dat het niks uit zou maken, maar als je ziet hoeveel stellen in een cafeetje naast elkaar zitten zonder iets te zeggen en alleen maar naar hun schermpje kijken… Een paar keer zagen we hele gezinnen in een restaurant ‘gezellig’ iets eten of drinken. Echter, alle vier in stilte en een mobieltje of tablet in de hand. Dat kan toch niet goed zijn?! Nu ik terugben, heb ik voornemen me aan de ‘MMM-regel’ te houden: gebruik je Mobiel Met Mate. Zorg er in ieder geval voor dat je er bewust mee omgaat.

Tot slot zou ik het heel leuk vinden om een lange tijd met leerlingen te reizen. Tijdens de reis heb ik zo veel geleerd over de wereld die ik op dat moment zag. Volgens mij is dit beste leerschool: de wijde wereld in te trekken en te leren wat je tegenkomt. In deze rommelige tijd zou het voor iedereen goed zijn wat van verschillende culturen en geloofsovertuigingen te zien. Het is ongelofelijk hoeveel feitjes we tijdens de reis hebben gegoogeld (Waarom ziet de maan er op het zuidelijk halfrond anders uit; hoe komt het dat de meren in Nieuw-Zeeland zo blauw zijn; waarom rijden ze in sommige landen links; waarom wordt er cavia gegeten etc.) Alles wordt opeens relevant waardoor je het wilt weten, inclusief het leren van een moderne vreemde taal! Na de carnavalsvakantie ga ik mijn oude leven weer oppakken, en daar zie ik misschien wel tegenop. Maar er is een ding waar ik veel zin in heb, en dat is voor de klas staan en met mijn leerlingen aan de slag te gaan!