Ik hou verschrikkelijk veel van theater. Van Tsjechov tot musical, ik vind het prachtig. Maar wat gebeurt er als ik iemand mee zou nemen die nog nooit naar het theater is geweest en hier totaal geen idee bij heeft? Dan krijg je een situatie als in de (fantastische!) film Intouchables. Ik vind het een geweldige scene: door zijn reactie kijk je opeens heel objectief en erg kritisch naar wat er gebeurt op het toneel. En dan besef je je dat er inderdaad een man, als boom verkleed, staat te zingen. Het is werkelijk een wonder dat ik de bioscoop niet uit ben gezet: ik lag onder m’n stoel van het lachen!
Je wilt jouw leerlingen datzelfde objectieve en kritische denken aanleren. Doug Lemov stelt dat je dit doet door vragen te stellen. Zo dwing je leerlingen na te denken over de kennis die ze opdoen. Hier wat handige tips als je goede vragen wilt stellen:
Wat wil je weten?
Bedenk je voordat je een vraag stelt, met welk doel je dat doet. Wil je controleren of alles begrepen is, of wil je de kennis van de leerlingen uitbreiden en verdiepen? Er zijn diverse doelen die je met een vraag kunt hebben. Daarnaast is het heel belangrijk om maar één vraag tegelijk te stellen. Als je vraagt: ‘Hoe beschrijft de schrijver het huis en wat vind dit personage er van?’ stel je eigenlijk twee vragen. Nadelen daarvan zijn dat je leerlingen in de war raken, één vraag kiezen om te beantwoorden en jij vervolgens geen regie meer hebt over welk onderwerp besproken wordt. De oplossing is gelukkig heel simpel: stel altijd maar één vraag tegelijk!
Wat ga je vragen?
Oké, je weet nu dus met welk doel je een vraag stelt. Maar hoe ga je de vraag formuleren? Het beste is om van tevoren na te denken over je vragen en deze op te bouwen van makkelijk naar moeilijk. Ben je docent Engels? Dan geef je om de haverklap instructie over bijvoorbeeld de Present Perfect. Best handig dus, om daar een lijstje vragen voor te hebben liggen. Als je deze vragen elke keer stap voor stap behandelt, zullen de leerlingen deze stappen na een tijdje zelfstandig gebruiken. En zo weet jij zeker dat je dit onderwerp, ook op een onverwachts moment, goed gestructureerd kan aanbieden.
Vragen stellen
Veel docenten hebben de neiging om hun vraag te herhalen op het moment dat ze iemand de beurt geven. Dat is geen probleem, zolang je de vraag maar letterlijk herhaalt. Doe je dit niet, bestaat de kans dat de leerling in de war raakt en onzeker wordt. Hij heeft net een antwoord geformuleerd in zijn hoofd, wordt er een andere vraag gesteld! Daar kan hij dus niet direct een goed antwoord op geven, want daar heeft hij zich niet op voorbereid: “Wie kan mij uitleggen wat zwaartekracht is?” [Kijkt rond.] “Marieke, wat voor effect heeft zwaartekracht?” Marieke moet haar antwoord nu herformuleren. Lastig, als de hele klas kijkt. Daarnaast lijken jouw vragen op deze manier wat willekeurig: wat wil je nou echt weten?
Je vraag goed beantwoord
Beantwoord een leerling jouw vraag goed? Fijn. Maar als alle leerlingen dit doen, moet je de vragen moeilijker maken. De vragen mogen een uitdaging vormen. Als je uitgaat van een slagingspercentage van 65% van je leerlingen, zit je goed.
Teach like a Champion
Meer weten? Bestel het boek Teach like a Champion, van Doug Lemov. Daarin staan ook nog tips over waar een goede vraag aan moet voldoen. Echt een aanrader!
