Studievaardigheden in de bovenbouw #6: doorlopende leerlijn havo/vwo onder de loep

Gepubliceerd op: 24 maart 2020
Door: Sanne van Esveld

In deze tumultueuze wereld zijn vakoverstijgende vaardigheden harder nodig dan ooit. Met aandacht voor vaardigheden geef je leerlingen een brede basis om zelfstandig te leren en te werken. Al enkele weken schrijven we over studievaardigheden in de bovenbouw. Met onze nieuwste methode voor studievaardigheden is de doorlopende leerlijn voor studievaardigheden compleet. Zo kunnen leerlingen door de leerjaren heen werken aan hun studievaardigheden. In deze blog illustreer ik de leerlijn aan de hand van de vaardigheid ‘leerstrategieën’.

De kerndoelen en de eindtermen van het VO vormen het vertrekpunt van de doorlopende leerlijn studievaardigheden. Daarnaast hebben we met docenten gesprekken gevoerd over de leerlijn en lesideeën die hierbij aansluiten. Op basis daarvan hebben we de leerdoelen en lessen per leerjaar vastgesteld. Hieronder zie je onze doorlopende leerlijn voor de vaardigheid ‘leerstrategieën’. Aan de hand van dit voorbeeld, leg ik uit hoe de leerlijn studievaardigheden is opgebouwd.

Tumult in de bovenbouw #6: doorlopende leerlijn havo/vwo onder de loep

Van deelvaardigheden naar holistische benadering

In de onderbouw oefenen leerlingen met deelvaardigheden, zoals aantekeningen maken, woordjes leren of samenvatten. Werk je al met de methode Tumult, dan weet je dat er voor elke deelvaardigheid één of meer lessen beschikbaar zijn, zoals ‘Hoe maak je aantekeningen? of ‘Hoe leer je woordjes?’. De hele vaardigheid wordt alleen aangeboden in de plusopdrachten en de meesterproeven.

In de bovenbouw hebben we een volledig holistisch benadering. Dit betekent dat leerlingen de hele vaardigheid oefenen, in plaats van de verschillende deelvaardigheden. In de module Leerstrategieën kijken de leerlingen kritisch naar hun eigen leerstrategieën en gaan ze op zoek naar verbeterpunten. Dit vraagt om zelfstandigheid en om regie over het eigen leerproces. Natuurlijk kunnen leerlingen in de bovenbouw ook nog steeds oefenen met deelvaardigheden als dat nodig is. Daarvoor zijn de keuzeopdrachten die bij iedere module worden aangeboden geschikt. De ontwikkeling van deelvaardigheden naar hele vaardigheden is terug te zien in de doorlopende leerlijn.

Opbouw van het niveau

We bouwen de complexiteit van de opdrachten op en de ondersteuning bouwen we af. Hoe hoger het niveau, hoe groter en moeilijker de opdrachten en hoe meer de leerling zelf moet doen. In de leerlijn leerstrategieën zie je dit terug. De leerling begint bijvoorbeeld met het maken van een vragensamenvatting en krijgt hierbij een uitgewerkt voorbeeld. Later in de leerlijn moet de leerling zelf beslissen welke leerstrategie hij/zij vindt passen bij de fase van het leerproces.

Authentieke leertaken

In de onderbouw wordt een vaardigheid voornamelijk ingeoefend binnen de context van de mentorles. Bijvoorbeeld hoe je het leren van woordjes kunt aanpakken. In de bovenbouw vindt het leren vanaf het begin plaats in de belevingswereld van de leerling. Het doel hierbij is dat de leerling het geleerde direct in de praktijk toepast. Zo kiest de leerling aan het begin van de module Leerstrategieën een toets die hij binnenkort heeft. Bijvoorbeeld een toets voor een vak dat hij erg lastig vindt. Voor deze toets gaat de leerling zijn aanpak voor leren onderzoeken, uitvoeren en verbeteren.

Net als voor de vaardigheid leerstrategieën hebben we een doorlopende leerlijn voor de andere vaardigheden zoals plannen, mondeling presenteren en samenwerken. Samen vormen ze onze doorlopende leerlijn studievaardigheden, waarin er door de jaren heen steeds meer zelfstandigheid van leerlingen wordt gevraagd en wordt toegewerkt naar de manier van leren die het beste bij een leerling past. Ben je nieuwsgierig geworden naar de methode? Ontdek zelf de mogelijkheden; met een digitaal proefexemplaar!

Heeft jouw school een doorlopende leerlijn voor studievaardigheden? Of zijn jullie die nog aan het ontwikkelen? We delen graag onze expertise met je. Dat kan in de vorm van ondersteuning of begeleiding bij het ontwikkelproces of gewoon om even te sparren. Dat geldt zowel voor studievaardigheden, als voor sociaal-emotionele ontwikkeling of LOB. Bel ons op 020-4215129 of mail naar info@tumultgroep.nl voor meer informatie!

Bronnen:

Strijker, A. (2010). Leerlijnen en vocabulaires in de praktijk. Verkennende studie in opdracht van het Programma ‘Stimuleren Gebruik Digitaal Leermateriaal’. Enschede: SLO.

Thijs, A. & Akker, J., van den. (2009). Leerplan in ontwikkeling. Enschede: SLO.

https://wij-leren.nl/leerlijn.php

 

Misschien vind je dit ook interessant

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Search