Studievaardigheden in de bovenbouw #4: methode havo/vwo

Gepubliceerd op: 13 januari 2020
Door: Sanne van Esveld

Studievaardigheden in de bovenbouw: ze zijn hard nodig. Veel docenten zijn dan ook op zoek naar geschikt materiaal ervoor. Tegelijkertijd wil je als docent de zelfstandigheid van je leerlingen bevorderen. En daar zit de crux. Want hoe zorg je ervoor dat bovenbouwleerlingen zelfstandig te werk gaan én hun studievaardigheden goed ontwikkelen? Om die vraag te kunnen beantwoorden voerden we vele gesprekken met leerlingen én docenten. Dat leidde tot een concrete aanpak: een nieuwe methode studievaardigheden voor de bovenbouw.

Want uit al die gesprekken werd duidelijk dat de overgang van 3 havo/vwo naar de vierde voor veel problemen zorgt. Die zijn volgens docenten onder meer te wijten aan een gebrek aan studievaardigheden zoals motivatie, planvaardigheden en leerstrategieën. Daarnaast is veel lesmateriaal nog niet voldoende gericht op persoonlijk leren en zelfstandig werken, maar wordt veel nog klassikaal gedaan.

Inzicht in studievaardigheden met een scan

Hoe kun je het ontwikkelen van studievaardigheden persoonlijk maken en stimuleren? Start met het creëren van inzicht. Welke (deel)vaardigheden beheersen je leerlingen? En welke verdienen nog aandacht? In de nieuwe methode kijken leerlingen hiernaar door te starten met een studievaardighedenscan. Dat die aanpak goed werkt, bleek uit de tests die we het afgelopen jaar deden met 500 leerlingen en hun mentoren. Leerlingen gaven aan dat de scan duidelijkheid geeft en dat ze zo goed kunnen nadenken over wat ze kunnen verbeteren. En dat is precies wat je wilt.

Modulaire opbouw voor een persoonlijke leerroute

Vervolgens moeten leerlingen dat inzicht ook kunnen benutten. In de nieuwe methode voor studievaardigheden in de bovenbouw gaat dat zo: aan elke vaardigheid is een module gekoppeld. Leerlingen kiezen zelf, met behulp van de scanresultaten, welke modules ze gaan volgen. Ook binnen de modules maken ze zulke keuzes. Zo stippelen leerlingen zelf hun persoonlijke leerroute uit.

 

Centrale vraag: wat heb ik nodig?

Hoe zit het lesmateriaal verder in elkaar? Leerlingen creëren niet alleen een persoonlijke leerroute door hun eigen modules te kiezen. Bij alles wat ze doen is de centrale vraag: wat heb ik nodig? Ook binnen de modules maken ze keuzes. Zo kan de ene leerling ervoor kiezen om de vaardigheid plannen toe te passen door het stappenplan te volgen en kiest de andere leerling een extra opdracht uit om meer te oefenen.

Ervaring als uitgangspunt

Leerlingen in de bovenbouw hebben al ervaring met studievaardigheden. Daar begint een module dan ook mee. Zo kijken leerlingen kritisch naar hun eigen vaardigheden. Wat doe ik al, hoe kan ik dit verbeteren en van wie kan ik leren?

Altijd actief aan de slag

Geen invuloefeningen, maar concrete actieve opdrachten waarmee leerlingen de vaardigheid echt oefenen. Leerlingen worden zo bijvoorbeeld gestimuleerd om met elkaar in gesprek te gaan. Wat doen wij verschillend? En wat kan ik van jou leren? Zo ben je niet meer bezig met vertellen hoe het moet, maar leren leerlingen zelf ontdekken hoe het beter of anders kan.

Vind je dit interessant, maar geef je les aan vmbo 3 of 4? Ook daarvoor hebben we een nieuwe methode. Meld je aan voor de nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van de laatste ontwikkelingen!

Voor vragen of feedback over de methode studievaardigheden voor de bovenbouw: stuur een mailtje naar sannevanesveld@tumultgroep.nl.

Misschien vind je dit ook interessant

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Search