In deze periode van het jaar rijden wij als Tumulters kriskras door Nederland om op scholen die met Tumultmateriaal werken ‘Tumult Reflectie’-sessies te doen. Aan de hand van activerende (tumultueuze’) werkvormen reflecteren we met de docententeams op wat goed gaat en op wat beter kan ten aanzien van de vaardigheden. Zo begeleiden we scholen naar een hoger vaardigheden-niveau.
Wat komt er in z’n algemeenheid naar voren tijdens deze tumultueuze ‘Tumult Reflecties’?
Om te beginnen merk ik regelmatig dat docententeams (studie)vaardigheden belangrijk en vaak zelfs cruciaal vinden! Ook bestaat er meestal overeenstemming over dat studievaardigheden kunnen leiden tot betere prestaties in de vakles. Maar de grote uitdaging is telkens weer: hoe zorg je ervoor dat dit leidt tot concreet resultaat?
Uit onze Tumult Reflecties komt naar voren dat er 7 factoren zijn waarmee scholen naar een hoger niveau kunnen groeien:
- Tijd: bij vrijwel elke sessie blijkt dat de mentorles zo vol is geworden, dat het steeds lastiger wordt om voldoende aandacht aan de (studie)vaardigheden te geven. Ook komt steevast naar voren dat het belangrijk is om wat dat betreft knopen door te hakken: hoe maak je iets dat je belangrijk vindt, belangrijk voor de leerling?
- Imago: het imago van de mentorles is vaak dat van een ‘gezellig praatuurtje’. Dat strookt niet met stevig vaardighedenonderwijs. Straal daarom uit dat wat er in de mentorles gebeurt niet alleen ‘leuk’ is, maar ook nuttig!
- Mentorschap: het mentorschap is een pittige taak, er wordt veel van mentoren gevraagd. Belangrijk is daarom dat je als mentor benoemt wat je lastig vindt (bijvoorbeeld studievaardigheden of sociaal emotionele vaardigheden), en als team elkaar daarbij helpt! Of als blijkt dat deze taak erbij te zwaar is voor mentoren, je samen zoekt naar een andere oplossing; steeds meer scholen kiezen er bijvoorbeeld voor om deze taak bij ‘specialisten’ neer te leggen.
- Standvastigheid: bij het goed organiseren van de (studie)vaardigheden is ‘alle neuzen dezelfde kant op’ een must. Omdat mentorenteams nogal eens van samenstelling wisselen, begin je elk jaar weer een beetje opnieuw. Goed om daarom mentoren met de klassen ‘mee te nemen’. Zo krijg je voor iedereen een duidelijke structuur en dito afspraken.
- Transfer: de grote uitdaging is om wat je leert (en oefent) in de mentorles of studieles, toe te passen in de vakles. Vaak praat ik tijdens de sessies over manieren waarop die transfer georganiseerd kan worden: door vakdocenten te betrekken, door regelmatig met elkaar te overleggen en door een gemeenschappelijke planning te maken en te borgen!
- Afdelingsleider: Het is belangrijk dat de afdelingsleider bij de sessie aanwezig is. Op die manier verneem je als leider hoe je mentoren het geven van de vaardigheden ervaren, en kun je daarop inspelen. Door het team beter te faciliteren, te motiveren en samengevat: beter te maken.
- Structuur: lang niet altijd is er een duidelijke visie over waar je als school naartoe wilt als het over (studie)vaardigheden gaat, noch is er een duidelijk structuur. Soms ontbreken afspraken en planning over overleg- en reflectiemomenten en over de invulling van de belangrijkste studievaardigheden. Juist daarom behandel ik tijdens de sessies altijd dit onderwerp en werk ik samen met de deelnemers aan het in kaart brengen van zo’n breed gedragen visie en structuur!
Door aandacht te geven aan deze punten groei je als mentor, als team en uiteindelijk als school. Daardoor geef je iedereen die bij het onderwijs van de leerlingen betrokken is, het signaal af dat de mentorles, en alles wat daarin gebeurt – dus ook de vaardigheden – belangrijk is!
Het gevoel na afloop van onze Tumult Reflecties is altijd een gevoel van mogelijkheden; de mentoren zien waar het naartoe kan gaan, welke wegen je zou kunnen bewandelen en wat voor een mooi materiaal voor leerlingen, docenten en ouders voor handen is. Maar vooral zien docenten wat hun positieve rol daarbij kan zijn! Daarom zijn die reflectiebijeenkomsten ook zo ontzettend belangrijk.
Met andere woorden: na een reflectie zijn de mentoren meestal gemotiveerd en enthousiast. Daarmee is een eerste en heel belangrijke stap gezet naar een schoolbreed (studie)vaardighedenbeleid, waarin mentoren, samen met vakdocenten en ouders optrekken met slechts een doel voor ogen: leerlingen die weten hoe ze moeten studeren, een win-win situatie voor leerlingen, ouders en school. Hoe belangrijk is dat?
Concluderend: er ligt een interessante weg, en vooral prachtig uitzicht voor ons. En die weg kan ook op jouw school beginnen met een reflectiebijeenkomst. Ik kom graag bij je langs!
