Oppeppers en ontspanners #1: vier werkvormen in de les voor een pakkende start

Leerlingen rennen de hele dag van lokaal naar lokaal en moeten ook nog eens presteren. Dat geldt waarschijnlijk ook voor jou. Af en toe een oplaadmoment, even iets anders, even je gedachten verzetten is dan fijn. YouTube, Facebook, Instagram en andere visuele social media zijn niet voor niets zo’n succes. Hoe kun je die behoefte aan ‘even iets anders’ gebruiken in de klas? In deze blog vier werkvormen voor een pakkende start van je les.

Laat je inspireren door de ideeën hieronder. Je kunt ze invullen met een vakgerelateerd onderwerp, of juist niet. Dat ligt aan wat het doel van je aandachtsrichter is: de aandacht richten op de doelen van de les of de aandacht richten in het algemeen. De les op een verfrissende manier starten zorgt namelijk ook voor gerichte aandacht van de klas: op dat wat jíj laat zien of horen.

1. Teasers als werkvormen in de les

Deze blog is me een jaar na het lezen ervan nog bijgebleven: Your Lesson’s First Five Minutes: Make Them Grand. De schrijver vergelijkt de manier waarop televisieprogramma’s hun kijkers boeien met de manier waarop je je les zou moeten indelen. Hoe dan? In televisieprogramma’s wordt vaak gezegd ‘Na de reclame, …’ of tijdens het programma ‘Zometeen …, maar nu eerst …’ Op de puntjes wordt gebruik gemaakt van ‘teasers’. In je les kun je dit doen door bijvoorbeeld te zeggen: ‘Vandaag leer je hoe functies gebruikt worden om videogames te maken’ in plaats van: ‘Vandaag leer je hoe functies werken. Sla je boek open op pagina 30.’

2. Start je les met iets moois of leuks om naar te kijken

Foto
Er zijn allerlei websites die een foto van de dag hebben. Daarmee heb je genoeg moois, bizars en interessants om naar te kijken en je over te verbazen. Toon je leerlingen bijvoorbeeld de bijzondere foto’s van de dag van een nieuwssite, zoals die van NRC of The Guardian. Weten ze waar ze naar kijken?

Filmpje
Waarom niet even ontspannen met het kijken naar een filmpje? Op Facebook en YouTube zie je vast elke dag veel grappige filmpjes voorbij komen. Waarom zou je ze niet in je les gebruiken? De meeste filmpjes duren niet langer dan drie minuten. Even lachen met z’n allen is een goede start van de les! Of ontspan juist even bij iets moois, deze bijvoorbeeld. Of doe een testje.

3. Uitdagingen als werkvormen in de les

Quizvraag
Een quizvraag of een aantal vragen zijn bijna altijd een effectieve manier om een groep te betrekken. Zeker als iedereen meteen iets kan doen. Apps zoals Socrative en Mentimeter zijn hier een goed middel voor: voorafgaand aan de les voer je een paar quizvragen in en tijdens de les loggen je leerlingen in met hun device om te vragen te beantwoorden. De vragen kunnen natuurlijk gaan over de lesstof, maar stel ook eens een vraag over de actualiteiten (eventueel gerelateerd aan je vak) of algemene kennisvragen. Wie weet is die ene leerling die niet zo goed is in jouw vak, op dit gebied juist wel heel sterk!

Raadsel
Start je les met een kort raadsel. Bijvoorbeeld een Wat-ben-ik-raadsel: ‘Ik heb een mond maar ik kan niet praten, ik stroom maar ik verdrink nooit, ik heb een bed maar ik slaap nooit. Wat ben ik?’

4. Verpak en verras

Maak je les geheimzinnig, neem een doos mee de les in met daarin iets wat met de les te maken heeft. Wat kan het zijn? Laat leerlingen bijvoorbeeld raden door gesloten vragen te stellen (net als in het spel Wie ben ik?) en geef eventueel hints. Of maak er een ‘unboxing’-filmpje van in navolging van de vele unboxing video’s op YouTube. Deze docente biologie pakte haarzelf uit tijdens de les:

Hoe zorg jij voor een pakkende start van de les? Laat je het weten in een reactie onder deze blog!