Onderwijsvernieuwers #3: Spinoza20first kritisch bekeken

Gepubliceerd op: 14 mei 2018
Door: Martina Nieuwenhuis

Kritische vragen volgen vaak direct op nieuwe ideeën en concepten. Zijn die vraagtekens bij vernieuwing erg? Wij vinden van niet, zolang die vraagtekens maar voortkomen uit nieuwsgierigheid, de ontwikkeling stimuleren en kwaliteit waarborgen. Kritiek om kritiek, daar doen we niet aan. Om wat voor de hand liggende kritiekpunten te onderzoeken over het onderwijsconcept van Spinoza20first in Amsterdam, ga ik in gesprek met Zoë de Smet, expert beweging en coach van een stamgroep.

Voor welke leerling is jullie onderwijs geschikt?

“De leerlingen hebben veel om aan te wennen in dit nieuwe onderwijsconcept, omdat het zo afwijkt van dat wat ze gewend zijn. Daar is dus in alle begeleidingsuren, zeker in het begin, veel aandacht voor. Ook is er veel contact met de ouders, namelijk zo’n vijf keer per jaar. Via informatieavonden, ouderpanels, feedback, en bijvoorbeeld in het Explore-uur. Ook om de voortgang van de leerling goed te kunnen monitoren samen.

Omdat het onderwijs zo geënt is op zelfstandigheid zou je wellicht denken dat moeilijk lerende leerlingen niet op hun plek zijn in dit onderwijsconcept. Dat is echter niet zo. Dat zelfstandigheid een pijler is vraagt niet dat de leerling perfect kan plannen en alles zelfstandig doet. Het idee is dat de leerling met de benodigde begeleiding steeds beter leert zelfstandig te werken. Op zijn of haar niveau. Leerlingen leren stap voor stap en dat gaat voor iedereen anders.

Het verschil wordt gemaakt in de begeleiding. Deze is intensiever en anders ingericht bij leerlingen die meer moeite hebben met zelfstandig werken en zelfsturing. Ook volgen zij in overleg met de coach een vastere planning. Dit wordt op een gegeven moment weer beetje bij beetje losgelaten. Natuurlijk, er zijn een aantal leerlingen gestopt met de opleiding. Maar dat zegt niets over de geschiktheid van het onderwijs voor welke leerling dan ook. Voor de eerste lichting leerlingen was Spinoza20first zelfs geen eerste keuze. Dit is voor de tweede lichting heel anders.”

Op de site staat dat Spinoza20first leerlingen wil laten opgroeien tot jongvolwassen zonder vrees. Waarom is dit zo belangrijk en hoe wordt hieraan gewerkt?

“De essentie hiervan is dat leerlingen gestimuleerd worden om stappen te zetten, initiatief te nemen, zelf iets te ontdekken en niet per se het boekje te volgen: vaardigheden die in het verlengde liggen van zelfsturing en zelfstandigheid. De manier waarop leerlingen opdrachten afsluiten of verwerken is bijvoorbeeld vrij. Als de leerling maar een goede reden heeft voor de gekozen vorm. Denk aan een filmpje, verslag, presentatie. Leerlingen worden gestimuleerd te leren vanuit intrinsieke motivatie en zo hun eigen koers te varen.”

Hoe worden de kerndoelen gedekt? En hoe wordt ervoor gezorgd dat een leerling niet alleen maar focust op zijn/haar eigen talent en motivatie en daardoor onderdelen van onderwijs mist?

“De vaste uren in de ochtenden, met de experts, bieden hierin uitkomst. De leerlingen schrijven zich in voor wat ze willen maar moeten een deel ook verplicht volgen.”

Bij de kerndoelen heeft Zoë direct een kritische noot. Of in ieder geval, naar de examenregelingen eromheen. In haar ideaalbeeld kun je examen doen op verschillende niveaus. Engels op vwo, wiskunde op vmbo bijvoorbeeld. We zouden zelfs kunnen denken aan de mogelijkheid dat een leerling vakken laat vallen die nu verplicht zijn.

Ik ben benieuwd of er nog meer vragen zijn naar aanleiding van het onderwijsconcept van Spinoza20first. Zo ja, post ze dan in een reactie hieronder: zo gaan we samen voor de beste onderwijsontwikkeling. In de volgende en laatste blog over Spinoza20first een interview met een leerling van de school. Ik ben benieuwd naar haar ervaringen!

Misschien vind je dit ook interessant

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Search