Het imago van de transfer

Gepubliceerd op: 7 december 2012
Door: Cors van den Berg

Leren bestaat uit drie stappen: aanleren, toepassen (in de praktijk brengen) en dit net zo lang herhalen tot het een automatisme is geworden. Dat geldt ook voor de vaardigheden. Je leert ze aan in de studie- of mentorles en door ze in alle vaklessen toe te passen, maak je ze eigen. Zo worden het tools die je altijd bij je hebt en die je tevoorschijn kunt halen als het nodig is. De stap van aanleren (theorie) naar toepassen (praktijk) noemen we de transfer. Erg handig dus, die transfer! Maar hoe kan het dan dat er op heel weinig scholen aandacht voor is?

De transfer is onontbeerlijk
De school is de plek bij uitstek om te leren. Van je 4de tot je 18de of voor sommigen nog ver daarna, zitten kinderen op school met maar een doel: leren. Wat een vulkaan is, wat waterstof, wanneer je een d of dt moet schrijven, hoe je een vergelijking oplost, hoe je een presentatie moet geven of een werkstuk moet maken. Aan de andere kant leert een kind op school veel over zichzelf, over de mensen met wie hij te maken krijgt en over hoe hij met ze om moet gaan. Maar ook hoe hij de juiste keuzes kan maken. Daarbij kunnen vaardigheden hem een heel eind op weg helpen. Studievaardigheden als plannen, reflecteren en samenvatten kunnen een leerling helpen om op school betere resultaten te halen (in de vakles).  Sociaal emotionele vaardigheden kunnen hem helpen beter om te gaan met zijn emoties en die van anderen. En met keuzevaardigheden leert hij om de beste keuzes te maken. Niet alleen bij het kiezen van een sector of profiel, maar ook  bij keuzes als: steek ik een sigaret op of doe ik het niet. Dat de transfer (van mentor- of studieles naar de vakles) daarbij een heel belangrijke, misschien wel doorslaggevende rol speelt, ligt voor de hand. Logisch dat een school daar veel en goed aandacht aan besteedt, toch? Maar is dat ook echt zo?

De transfer vroeger en nu
Was het maar zo. In mijn tijd – ik zat van 1966 tot 1973 op de middelbare school – was er helemaal geen sprake van vaardighedenonderwijs. Gezien het feit dat ik zeven jaar over de HBS heb gedaan, heb ik dat achteraf gezien behoorlijk gemist. Pas veel later werd Sleutels ingevoerd, naar mijn weten de eerste studievaardighedenmethode. Die methode werd toen op scholen gebruikt om de studievaardigheden aan te leren. Sindsdien wordt er al gesproken over de transfer. Maar daar bleef het in de meeste gevallen ook bij. Nu, ruim twintig jaar later hoor je ervaren vakdocenten dan ook nog wel eens meewarig zuchten als ze het over de transfer hebben; “Dat is nog nooit gelukt en dat gaat ook nooit lukken”. Dat klinkt als een uitdaging!

Nee, de transfer heeft geen beste naam. Maar is dat terecht of kan het ook anders?

Misschien vind je dit ook interessant

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Search