Het eindexamen: gegarandeerd geslaagd!

Slagen of niet slagen? That’s the question. De meest spannende en stressvolle periode voor middelbare scholieren én docenten is daar: het eindexamen! Niet alleen leerlingen worden nerveus als ze denken aan de belangrijkste nationale toets, ook voor leraren is dit een spannende periode. Natuurlijk staat voor iedere docent het belang voorop dat zijn leerlingen slagen, maar dit belang wordt overschaduwd door de examenresultaten en bijbehorende consequenties. Het zijn de beklemmende eisen van de overheid die ervoor zorgen dat ik eerder bepleitte dat het examen afgeschaft zou moeten worden. En zo vreemd is dat niet, in België kent men bijvoorbeeld geen verplicht eindexamen.

Beter worden
Toch kom ik er steeds meer achter dat het er mij niet om te doen is het examen af te schaffen. Het gaat mij erom dat het eindexamen een te grote invloed heeft op het functioneren van scholen. Ondanks deze afkeer heb ik dit jaar veel plezier gehad in de voorbereidingen naar het examen Nederlands. Het is namelijk heerlijk om te zien dat mijn leerlingen, naarmate het jaar vordert, steeds beter worden in leesvaardigheid. Het plan dat ik van tevoren heb bedacht (directe feedback en continue reflectie), lijkt daadwerkelijk zijn vruchten af te werpen. Het lezen van teksten is saai, maar het gevoel van beter worden, weegt daar niet tegenop. Daarnaast probeer ik het examen op een afwisselende en ‘modernere’ manier te behandelen, onder andere door middel van deze video’s en het gebruik van educatieve apps zoals Socrative. Het grootste voordeel aan Socrative is dat leerlingen tijdens het maken van een oefenexamen direct feedback krijgen en zo op een gerichte manier leren van hun fouten.

Het nieuwe leren
Een interessante vraag is hoe een leerling zich anno 2015 voorbereidt op het examen. Naast de welbekende methode, zie ik steeds meer dat er door middel van video’s wordt geleerd. Leerlingen laten het boek links liggen en pakken hun computer, smartphone of tablet om zich de stof door een (andere) docent te laten uitleggen. Verschillende sites zoals 1001docenten en video.scholieren spelen hier dan ook direct op in. Het zou interessant zijn te onderzoeken wat het percentage is van leerlingen die methode en video’s combineren bij het voorbereiden op hun examen, en of dit invloed heeft op het eindresultaat. Ik denk dat het percentage aan leerlingen dat leert volgens dit ‘nieuwe leren’ erg hoog zal zijn.

Examenbusiness
Het is voor de economische markt heel interessant dat het examen zo belangrijk wordt gemaakt. Examentrainingen en –sites schieten als paddenstoelen uit de grond, waarbij ouders de prijs betalen om ‘er alles aan gedaan te hebben’. Zomaar een greep uit het aanbod: Examenflow, Eindexamensite, Examenoverzicht, Examens-oefenen, Examenbundel, Bijlesnetwerk, Examentraining… en ga zo maar door. De bekende site Scholieren.com werkt samen met nieuwssite NU.nl om verslag te doen van alles wat met het examen te maken heeft. Ook radiozender 3fm besteedt jaarlijks aandacht aan hun beoogde doelgroep. Zo organiseert de zender ook dit jaar weer een twitterspreekuur waarin leerlingen aan de vooravond van een specifiek examen vragen kunnen twitteren naar een vakdocent (ook ik werk hieraan mee).

Vertrouwen
Het belangrijkste wat leerlingen ter voorbereiding kunnen doen, is echter niet te koop. Dat is namelijk veel oefenen en zorgen dat ze vertrouwen in zichzelf hebben. Dat vertrouwen geef ik mijn leerlingen altijd mee, omdat ze dat verdienen. Zij hebben een goede basis gelegd gedurende 4, 5 of 6 jaar en mogen erop vertrouwen dat zij anders niet in het examenjaar hadden gezeten. Bij dezen wens ik alle docenten en leerlingen in Nederland een succesvolle examentijd! En mijn YouTube-kanaal is toegankelijk voor iedereen die toch nog behoefte heeft aan (gratis) examentips!

Tip van de redactie: Arnoud is genomineerd voor de Beste leraar Nederlands van 2015! Als je zijn blogs regelmatig leest, weet je dat hij deze prijs meer dan verdient. Stem ook op Arnoud!