Focus op vaardigheden #4: help, er zit een telefoon aan mijn leerling vast! Tips bij (ongewenst) telefoongebruik

Gepubliceerd op: 12 februari 2018
Door: Florianne Sollie

Leerlingen helpen om hun voornemens succesvol uit te voeren doe ik door de stapjes klein en realistisch te houden – dat vertelde ik in mijn vorige blog. Maar hoe pas je deze methode toe bij ongewenst telefoongebruik?

Zelf leren

Wellicht is het idee in je opgekomen om het gebruik van mobiele telefoons in bepaalde situaties compleet te verbieden. Op zeer korte termijn kan dit een oplossing zijn; bijvoorbeeld om te zorgen dat niemand door een concert, lezing of proefwerk heen bliept. Maar op de lange termijn moet volgens mij het doel zijn dat kinderen leren met de smartphone om te gaan. Zo kunnen zij het gebruik op de juiste momenten zelf begrenzen. Dat een smartphone voor ongewenste afleiding kan zorgen, hoef ik mijn leerlingen nooit uit te leggen. Ze ervaren dit dagelijks en staan meestal erg open voor mogelijke oplossingen.

Lees ook de blog Smartphones in de les: ja of nee?

Nuttig apparaat

De smartphone is bijzonder nuttig, ook voor schoolgerelateerde zaken. De meeste leerlingen bekijken via een app op hun smartphone welk huiswerk ze hebben en wat hun resultaten zijn. Als ze zich iets afvragen, is het antwoord via Google snel genoeg gevonden. Daarnaast houden ze via de smartphone contact met elkaar, niet zelden over onderwerpen die met school en leren te maken hebben.

Afleiding

Als de smartphone naast je op tafel ligt, is de verleiding groot om bij elk knipperend lichtje te kijken wie een berichtje heeft gestuurd. Maar dat is nog niet alles: ook als er niets knippert, pak je vaak automatisch je mobieltje erbij. Je denkt dat je dat doet om te kijken hoe laat het is, maar vaak leg je de telefoon weer weg zonder echt naar de tijd te hebben gekeken. Elke keer dat je de telefoon pakt, raak je afgeleid. Voor middelbare scholieren, die vaak behoorlijk veel werk moeten verzetten, is dit bijzonder onhandig.

Kleine stapjes

De telefoon helemaal niet meer gebruiken of de hele dag uitzetten, is zowel emotioneel als praktisch niet wenselijk. Wat dan wel? Ik raad mijn leerlingen altijd aan om, ook thuis, de telefoon een paar meter verderop neer te leggen, liefst buiten het blikveld. Op mijn huiswerkinstituut heb ik hier een speciale lade voor, maar er zijn nog veel andere opties. Zo gebruikt Arnoud de telefoontas. Ik geef leerlingen de tip om vrienden te laten weten dat ze aan het werk gaan; zo voelen ze minder de verplichting om meteen te reageren. Het geluid van de telefoon moet uit staan, zodat de leerling zelf bepaalt wanneer hij of zij aan het bestaan van de telefoon wordt herinnerd. Bij mij moeten leerlingen trakteren als we de telefoon horen (helaas is dit nog nooit gebeurd!).

Op deze manier is het onmogelijk om gedachteloos je smartphone erbij te pakken, maar kun je wél je smartphone gebruiken als dit nodig is. Op het moment dat een leerling even in een appgesprek moet opzoeken wat er voor een groepsopdracht is afgesproken, neemt de leerling bewust het besluit om op te staan, de drie meter naar de smartphone af te leggen, en deze met een helder doel te gebruiken.

Wat ging ik ook alweer doen?

Stel dat je inderdaad op zoek was naar info in een appgesprek. Je zet het scherm aan en ziet drie Snapchats, een melding van Instagram, een nieuw binnengekomen e-mail en een heleboel nieuwe berichten in WhatsApp. Meteen laat die verleiding van zich horen: even kijken wat het is. Maar zodra je het eerste berichtje leest, is het doel dat je voor ogen had al naar de achtergrond verdwenen. Herken je de vraag ‘wat ging ik ook alweer doen’? Om dit te voorkomen kun je bijvoorbeeld je telefoon een poosje op de vliegtuigstand zetten, of beter nog: van elke app de meldingsfunctie tijdelijk uitschakelen. Zo kun je het internet gebruiken zonder dat je wordt afgeleid door andere zaken. Dit kost je aan het begin van een studiesessie misschien vijf minuten, maar zal het veelvoudige daarvan opleveren.

In mijn volgende blog ga ik inhoudelijk in op het gebruik van digitale bronnen en social media voor het opzoeken van informatie. Hoe leer je scholieren om het kaf van het koren te scheiden? Wil je voor die tijd meer weten over mijn werk? Kijk dan op www.flowhuiswerk.nl.

Misschien vind je dit ook interessant

4 Responses

  1. Heel mooi geschreven Florianne, ik ben het met je eens over het vergeten wat je ook alweer moest doen. Denk je dat de regering er wat aan moet doen over het gebruik van de telefoon?

  2. Hoi Devrim, bedankt voor je reactie!
    Over het algemeen is de trend dat de technologie zich veel sneller ontwikkelt dan onze wetgeving. Dit zie je bijvoorbeeld bij onderwerpen zoals auteursrecht en verkeersveiligheid; de technologie heeft al invloed, maar het duurt nog lang voordat er goede regels zijn ingevoerd. In de context van telefoongebruik op school of tijdens het leren, zal dit niet anders zijn. Toch denk ik niet dat wetgeving hiervoor nodig is. Wat de regering bijvoorbeeld wel zou kunnen doen, is lessen verplicht stellen over verantwoordelijk omgaan met moderne apparatuur. Dan krijg je natuurlijk de vraag hoe zulke lessen eruit zouden moeten zien. Interessant vraagstuk! Wat denk jij over de rol van de regering?

  3. Ik heb gemerkt dat de basisscholen ook zijn begonnen met laptops werken, die kinderen zijn tussen de 5 en 12 jaar. Dat vind ik niet kunnen.. het gebruik moet verminderd worden op scholen. Strenge boetes voor in auto’s en op de fietsen etc. Bij ons (BanenConcurrent) wordt regelmatig ogelet met stralingen en voor de ogen. Wij gebruiken regelmatig de post nog.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Search