Handig bij leren: conceptmapping!

Gepubliceerd op: 23 februari 2015
Door: Hans Wendel

In de overdadige hoeveelheid blogs, nieuwsberichten, twitterberichten, chats, reportages oftewel ‘content’, raak je gemakkelijk het spoor bijster. En terwijl die contentvulkaan maar doorgaat, moet jij als docent, student of simpelweg geïnteresseerde wereldburger wel de voor jou belangrijkste onderwerpen eruit kunnen pikken!

In het omgaan met content komt de term ‘conceptmapping’ steeds vaker voorbij. En het handige: die techniek kun je ook gebruiken bij studeren. Eén van de mensen die veel ervaring heeft in conceptmapping bij studeren is ‘studiecoach’ Jeffrey Zweverink. Hij is niet alleen student op de lerarenopleiding, maar begeleidt daarnaast met zijn bedrijf Learnit leerlingen die moeite hebben met huiswerk of ander schoolwerk. Ik stelde Jeffrey een aantal vragen over conceptmapping en hoe je er zelf of met je leerlingen mee werkt.

Waar gaat het eigenlijk over bij conceptmappen van lesstof?
‘Conceptmapping is een andere vorm van samenvatten, maar het is geen mindmapping, er zullen geen afbeeldingen in voorkomen. Het is een “map” om een concept heen (centraal onderwerp van de stof van een hoofdstuk/paragraaf), met behulp van pijltjes en strepen worden de verbanden aangegeven. Het is een vrijere vorm van stof ordenen, je zit niet vast aan het sjabloon van bijvoorbeeld de mindmap. Zo kan je het afstemmen op je eigen hersenen en hoe jij het overzicht ziet. Het leuke is dat elke leerling weer andere conceptmappen maakt.

In welke gevallen gebruiken jij de vaardigheid conceptmapping zelf?
‘Zelf doe ik de opleiding tot leraar economie en maak ik bijvoorbeeld bij het vak monetaire economie een conceptmap. Bij dat vak krijgen we veel te maken met stof die allerlei onderlinge verbanden bevat. Om dat overzicht te bewaren, maak ik een conceptmap om goed in beeld te brengen welke verbanden er in een tekst aanwezig zijn.

Ook tijdens de colleges maak ik veel gebruik van conceptmapping. In mijn aantekeningschrift zie je heel veel woorden, pijltjes en verbanden ontstaan tijdens het verhaal dat de docent vertelt tijdens zijn college. In de colleges maak ik deze op “klad” en als ik ga studeren verwerk ik die in een nieuwe conceptmap (een simpele ringband van de Hema:)). De collegeschriften met kladjes erin gooi ik aan het eind van de periode weg, de ringmap bewaar ik. Ik heb van leerjaar 1 tot 3 zo nog alle schriften bij elkaar staan en heb ik een mooi overzicht voor mijn eigen lespraktijk. Handig als ik even iets wil opzoeken.’

In welke gevallen laat je jouw studenten conceptmappen?
‘Studenten die ik begeleid, ondersteun ik zowel bij het onder de knie krijgen van de gewenste studievaardigheid als bij het feitelijke onderwerp van de stof. Conceptmapping is vooral handig bij vakken waar grote stukken tekst aan de orde komen, zoals bijvoorbeeld aardrijkskunde, geschiedenis, biologie, economie en M&O. Ik start dan samen met m’n studenten op het digibord en ga stap voor stap met behulp van de tool bubbl.us de stof door. Het fijne aan deze methode is dat je meteen praat over de stof, de verbanden gaat ontdekken, het in een conceptmap zet en ook nog eens filmpjes/foto’s even snel kunt opzoeken zodat er ook een beeld ontstaat.’

contentmapping

Kun je omschrijven hoe jij de vaardigheid aanleert bij je studenten?
‘Ik laat studenten veel zelf doen en begeleid ze dan om elke stap te verbeteren. Ik ga uit van onderstaande model: het begint bij onbewust onbekwaam. Vanuit daar ga ik bewustwording creëren, de mogelijkheden laten zien en studenten bewust maken dat ze het nog niet helemaal op de juiste manier aanpakken. Ik zeg nooit FOUT!, maar vertel studenten dat er meerdere manieren zijn. Ik laat studenten vervolgens zelf weer ervaren welke manier het beste past en het meeste resultaat oplevert. Ik laat ze groeien en laat ze ontwikkeling doormaken in het vaardig worden. Door deze stappen steeds te herhalen en te oefenen, worden studenten onbewust bekwaam.’

bekwaam

Zijn er digitale tools om conceptmappen online / digitaal te doen? Welke?
‘Een handige tool is onder andere bubbl.us. Het voorbeeld hierboven is ook in deze tool uitgewerkt.’

Wie heeft er ook ervaring met conceptmapping en wil die ervaringen (of de mogelijke tools) delen?

Misschien vind je dit ook interessant

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Search