Gamification: ja of nee?

Gepubliceerd op: 26 november 2014
Door: Veerle van Pinxteren

Gamification is een hot topic. Tijd om eens onder de loep te nemen wat het nou precies is. Moet je er iets mee in het onderwijs en zo ja hoe? In deze blog lees je meer over de voordelen en valkuilen gamification en hoe je in een handomdraai game-elementen in je les verwerkt. Press start to begin!

Wat is gamification?
Gamification gaat over het gebruiken van elementen uit het gamen om het onderwijs mee te verbeteren. Denk bijvoorbeeld aan het halen van punten, levels en het krijgen van directe (positieve) feedback. Dat is niet hetzelfde als serious gaming: hierbij gaat het om een game of spel waar je iets van kunt leren.

Je kunt op verschillende manieren gamekenmerken in het onderwijs verwerken (van kleine naar grotere aanpassingen):

  • verwerking van enkele game-elementen
  • een lessenserie in de vorm van een game aanbieden
  • het ontwikkelen van een volledige game gericht op leren (serious game)

Voordelen van gamification
+ Motivatie: tussentijdse doelen behalen geeft een gevoel van vooruitgang.
+ Games kunnen leerlingen betrekken bij het leren.
+ Games maken duidelijk aan leerlingen dat leren een proces is van vallen en opstaan, ze maken duidelijk dat ‘falen’ geen stap terug is maar een indicator voor dat er nog meer gedaan moet worden voordat de vaardigheid of de kennis beheerst wordt.
+ Games maken het meten van voortgang zonder cijfers te geven mogelijk: door het leren volgens levels te organiseren – een structuur waarin je telkens een niveau hoger gaat – zorg je ervoor dat leerlingen de stof wel voldoende móeten beheersen voordat ze verder kunnen. Een toets is dan niet meer per se nodig.

Wat goed dat je al tot hier bent gekomen! In het volgende stuk leer je waarom chocola over je broccoli niet lekker is.

Nadelen en valkuilen: chocola over je broccoli?
– Sommigen hebben met games de associatie met vrijetijdsbesteding. Dat kan een blokkade voor sommige docenten zijn.
– Hetzelfde geldt voor leerlingen die niet uit zichzelf al games spelen.
– Voor docenten kan het lastig zijn om de leerdoelen op één lijn te krijgen met de game-elementen.

Een grote valkuil is “Chocolate-covered broccoli”, zoals Willem Jan Renger in deze TedX uitlegt (vanaf 10:30 min).

Wat eigenlijk niet meer betekent dan dit gevoel: “Ah leuk een game!” en dan erachter komen dat het gewoon het oude leren was in een andere vorm… Om te zorgen dat je leeromgeving geen broccoli wordt, raadt hij aan rekening te houden met de volgende ontwerprichtlijnen:

  • Geef leerlingen een rol.
  • Geef leerlingen verantwoordelijkheid en een gevoel van controle.
  • Geef leerlingen directe feedback.
  • Vervang je pedagogische doel voor een aantrekkelijk doel (zoals: ontwerp de ideale stad i.p.v. zoek uit wat urbanisatie betekent).
  • Vier de successen: geef leerlingen het gevoel iets bereikt te hebben.
  • Laat leerlingen dingen DOEN en gebruik zoveel mogelijk actieve werkwoorden.

Gamification: ja of nee?
Ik zou zeggen: ja! Verhoogde motivatie van je leerlingen is denk ik altijd een reden om iets uit te proberen. Je hoeft niet je hele manier van lesgeven om te bouwen om toch de beste elementen uit het gamen in je onderwijs te verwerken. Een aantal ideeën hieronder:

Super! Je weet nu genoeg om door te gaan naar het laatste onderdeel van deze blog!

Zo verwerk je in een handomdraai gamification-elementen in je les:

  1. Andere manier van belonen:
  • Direct belonen: geef directe feedback op goede resultaten (dus niet pas twee weken later, zoals bij een toets vaak het geval is).
  • Een positief puntensysteem: punten toekennen in plaats van punten aftrekken. Zo worden leerlingen beloond voor wat ze goed doen in plaats van gestraft voor datgene wat ze fout doen.
  • Een scoresysteem met tussentijdse beloningen en eindbeloningen.
  • Een leaderboard: hierop kun je zien hoe je het doet ten opzichte van anderen.
  1. Organisatie van je les of lessenserie:
  • Verdeel je les of lessenserie in duidelijke stappen: dit worden de levels.
  • Ken aan elk level een duidelijk (sub)doel toe met een beloning voor het juiste gedrag.
  • Giet je les of lessenserie in een realistische vorm: denk aan het ontwerpen van een nieuw winkelcentrum bijvoorbeeld, hierdoor leren leerlingen dan over economie, inrichting, sociale geografie etc.
  • Voeg spanning toe: denk aan tijdslimieten, onverwachte beloningen etc.

Deze elementen zie je terug in webtools zoals: ClassDojo, Nearpod, Kahoot en Socrative. Een makkelijke offline versie van gamification is de oude vertrouwde speurtocht.

Wat zou je graag uitproberen in je les? En in hoeverre zitten er al gamificationelementen verwerkt in jouw lessen?

Foto: JD Hancock

Misschien vind je dit ook interessant

One Response

  1. Heel interessant artikel! Wij als bedrijf zijn opzoek naar een partij die voor ons een Gamification game kan ontwikkelen. Wij hebben al een gesprek met Dutch Game Studio gehad maar komen graag ook nog in contact met een andere partij, zodat wij nog een beetje kunnen vergelijken. Zijn er nog meer partijen die gespecialiseerd zijn in het maken van Serious games? Ik hoor het graag!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Search