Ik heb het toch elk jaar wel weer als het jaar op zijn einde loopt; zo’n nostalgisch gevoel over hoe snel de tijd gaat. Zeker dit jaar, mijn eerste jaar als moeder van een prachtige dochter, is er zo veel gebeurd en veranderd. Ik krijg dan ook altijd behoefte aan een beetje introspectie en bezoek dan een coach voor een paar gesprekken (of trek een fles wijn open met vriendinnen, dat heeft ongeveer hetzelfde effect). Maar reflecteren is natuurlijk ook mooi om met je leerlingen te doen!
Linda Spaanbroek van Alle Dagen Pauze heeft daar een hele goede blog over geschreven. De titel vind ik super: Reflecteren = Motiveren! We krijgen regelmatig te horen dat leerlingen niet gemotiveerd zijn voor de mentorles of voor school in het algemeen. Hoe kunnen reflectiegesprekken daar dan bij helpen? Volgens Linda Spaanbroek op vier manieren:
- Door terug te kijken op je eigen leerproces wordt het ‘leren leren’ gestimuleerd. Zo ontdekt een leerling zelf wat een volgende keer beter kan. Het leerproces gaat daardoor steeds beter verlopen en de leerling leert echt van zijn eigen fouten.
- De leerling geeft in een reflectiegesprek zelf zijn verbeterpunten aan. Dat is natuurlijk veel motiverender dan wanneer jij dat doet als mentor!
- De leerling krijgt meer inzicht in zijn kunnen en kan trots zijn op wat hij al bereikt heeft.
- Regelmatige reflectiegesprekken vergroten de zelfstandigheid van de leerling. Zoals met alle vaardigheden: hoe vaker je oefent, des te vaker en eerder zal je de vaardigheid ook inzetten. (link naar blog Emma) En goed kunnen reflecteren op je eigen leerproces is een mooie basis voor een leven lang leren!
Hoe doe je dat dan als mentor of docent, zo’n reflectiegesprek met een leerling? Twee dingen zijn belangrijk:
- Kies een concrete leersituatie waar jullie het over gaan hebben, bijvoorbeeld een presentatie voor geschiedenis, een proefwerk voor Frans of een toetsweek.
- Stel alleen maar open vragen. Zoals: Wat was je doel? Hoe heb je het aangepakt? Wat was makkelijk/moeilijk? Welke hulp heb je gemist? Wat zou je andere leerlingen adviseren? Etc.
Zo help je je leerlingen zijn eigen ervaringen te onderzoeken en te interpreteren en help je eventuele blinde vlekken zichtbaar te maken.
Wil je ook aan de slag met reflectiegesprekken in je klas? Nog een tip van Linda zijn deze reflectieoefeningen. En deel aan je leerlingen onze studiekaart Reflecteren uit!
Linda Spaanbroek is gestopt met Alle Dagen Pauze, maar de artikelen zijn nog te lezen. Zeker de moeite waard!
