Een goede lesvoorbereiding zorgt ervoor dat je je zeker voelt over je les. Zo hoef je tijdens het lesgeven niet na te denken over wat je ook al weer wilde gaan doen. Dat geeft je ruimte om te reageren op onverwachte situaties. In vervolg op de vorige blog over lesvoorbereidingen, vandaag een blog met concrete tips om je les voor te bereiden.
Eerst een paar algemene gouden tips voor het voorbereiden van je lessen:
- Maak een format.
Maak een algemeen format dat jij prettig vindt werken. Gebruik dit format elke keer dat je je les voorbereidt. Zet zoveel mogelijk dingen er al in. Dat scheelt je tijd bij het voorbereiden van je lessen, zodat je alleen de informatie specifiek voor díe les erin hoeft te zetten. - Organiseer je lesvoorbereidingen.
Zorg voor een overzichtelijke mappenstructuur waarin je je lesvoorbereidingen opslaat. Zo kun je de volgende keer dat je de lessenserie geeft, gebruik maken van je eerdere werk en hoef je de lesvoorbereidingen alleen maar hier en daar aan te passen aan de groep of situatie. Geef je lesvoorbereidingen ook een logische bestandsnaam. Bijvoorbeeld bij een lessenserie bij hoofdstuk 2: klas2_hfd2_les1_voltooid deelwoord. - Zorg voor voorspelbaarheid en afwisseling.
Markeer het begin en eind van je lessen op dezelfde manier: zo wordt het voor leerlingen herkenbaar hoe jij je lessen begint en afsluit. Begin bijvoorbeeld elke les met een filmpje, een quote, een foto, … En sluit je lessen telkens op dezelfde manier af.
Tips voor het schrijven van je lesvoorbereiding:
Stap 1. Leerdoelen van de les
Bedenk wat de leerdoelen van je les zijn en formuleer ze vanuit de leerling. Bijvoorbeeld: Na deze les kent de leerling de Franse woorden voor kleuren en lichaamsdelen.
Borduurt de les voort op een eerdere les? Houd daar dan rekening mee bij het bedenken van de leerdoelen. Ging de vorige les over het leerdoel uit het voorbeeld hierboven? Dan kan het leerdoel van de volgende les bijvoorbeeld zijn: Na deze les kan de leerling in het Frans iemands uiterlijk beschrijven.
Stap 2. Activiteiten van de docent en van de leerling/student
Bedenk welke leeractiviteiten bijdragen aan het behalen van het leerdoel. Om verder te gaan op het voorbeeld bij het leerdoel ‘Na deze les kan de leerling in het Frans iemands uiterlijk beschrijven’:
Geef als docent instructie op het formuleren van zinnen waarmee je iemands uiterlijk beschrijft. Geef vervolgens een raadsel waarin je iemand van school beschrijft zonder de naam te noemen (‘Elle a les cheveux bruns, elle a les yeux bleus, elle est grande, elle porte parfois des lunettes, …). Leerlingen moeten raden om wie het gaat. Laat daarna alle leerlingen een zelfde soort raadsel opschrijven.
Beschrijf op deze manier de activiteiten die jij als docent uitvoert en wat de leerlingen op dat moment moeten doen (wat moeten de leerlingen doen als jij instructie geeft? Aantekeningen maken? Luisteren? Vragen stellen?). En andersom: wat doe jij op het moment dat de leerlingen hun raadsels opschrijven?
Stap 3. Tijdsbestek
Misschien wel een van de lastigste dingen – vind ik tenminste – inschatten hoeveel tijd je lesactiviteiten kosten, rekening houden met onverwachte gebeurtenissen etc. Mijn tip: schat alles ruim in, want onderschatten hoeveel tijd iets kost is zo gebeurd. En plan voor elke les een reserveactiviteit in waar je op terug kunt vallen als je toch nog tijd over hebt. Zorg bijvoorbeeld voor een YouTube afspeellijst waarin je allerlei leuke en handige filmpjes verzamelt die gerelateerd zijn aan jouw vak. Daar kun je dan altijd op terugvallen.
Stap 4. Introductie en afsluiting
Bedenk tot slot wat de introductie en afsluiting van je les worden.
Voor je introductie:
Hoe ga je de aandacht van de leerlingen op de leerdoelen van de les richten? Kies je voor een filmpje over de lichaamsdelen om het geleerde uit de vorige les op te halen? Kies je voor een afbeelding waarop geklikt kan worden op lichaamsdelen waarna het Franse woord verschijnt? Of haal je een leerling voor de klas die bij zichzelf iets mag aanwijzen dat leerlingen uit de klas vervolgens in het Frans moeten vertalen? Genoeg mogelijkheden, maar het belangrijkste is dat je even alle aandacht hebt van elke leerling in de klas. Een goed begin is het halve werk.
Voor je afsluiting:
Check in je afsluiting of de leerdoelen van de les behaald zijn. Sluit bijvoorbeeld de les af met het uitvoeren van een paar raadsels. Hebben leerlingen goede uiterlijke beschrijvingen geschreven? En begrijpen de anderen wat er gezegd wordt?
Stap 5. Benodigdheden en algemene info
Zelf vind ik het altijd handig om een soort ‘ingrediëntenlijst’ voor mijn les te maken met daarop alles wat ik nodig heb. Niks vervelender dan de klas uit moeten om iets op te halen wat je vergeten bent. Want daarna is waarschijnlijk een deel van de concentratie bij de leerlingen weg … Qua algemene info noteer ik van hoe laat tot hoe laat de les duurt, de datum en in welk lokaal de les plaatsvindt.
Heb je iets aan deze tips gehad? Heb je zelf nog tips voor het voorbereiden van lessen? Plaats ze onderaan de pagina in een reactie en deel je tips met collega’s!
Foto bovenin: splityarn
