Aan het eind van haar zomervakantie vertelde een vriendin dat ze er klaar voor was: het nieuwe schooljaar met haar klas. Zittend op een terrasje in Utrecht begon ze haar tas uit te pakken. Foto’s van door haar gemaakte planningen, ingeroosterde CITO-toetsen en lijsten voor gesprekken met ouders. Het kostte even tijd, maar door haar inspanning had ze nu rust in haar hoofd. Inmiddels heeft de school haar gevraagd de jaarplanningen van de hele school te coördineren: haar inspanningen hebben duidelijk effect gehad!
Door een jaarplanning op papier te zetten, maak je ruimte in je hoofd voor andere dingen. Hartstikke praktisch, want in het onderwijs komen er best vaak onverwachte dingen tussendoor. Maar hoe doe je dat als het om vaardighedenonderwijs gaat?
1. Bepaal wat je wilt behandelen
Vanuit welke sectie bieden jullie het vaardighedenonderwijs aan? Ga met deze groep collega’s om de tafel zitten. Zorg dat één collega een lijst heeft met alle mogelijke onderwerpen voor vaardighedenonderwijs. Dat zijn er een heleboel, dus moeten jullie beslissen welke jullie belangrijk vinden. Kies een paar onderwerpen uit. Denk daarbij aan de verschillende leerjaren: zo ontstaat een doorlopende leerlijn. Bijvoorbeeld: agenda gebruiken voor jaar 1, organiseren van je studiewijzers voor jaar 2 en plannen voor jaar 3.
2. Maak gezamenlijk een planning volgens deze stappen:
- Bepaal hoeveel tijd de onderwerpen in totaal gaan kosten. Werk je met een methode? Bekijk dan hoeveel tijd je in totaal nodig hebt voor die onderwerpen. Werk je met eigen materiaal? Maak dan eerst je lessen om te weten hoeveel tijd je hiervoor nodig hebt.
- Bepaal hoeveel tijd er per mentorles nodig is voor overige mentorzaken.
- Kijk in de jaarplanning wanneer er relevante projecten of thema’s zijn. Hebben jullie een project over pesten? Dan is dit misschien een mooi moment om de vaardigheden rondom vriendschappen en respect te behandelen!
- Maak de jaarplanning en houd rekening met bovenstaande punten.
3. Deel de planning
Hang de jaarplanning op in de docentenkamer en wijs collega’s erop. Zo weten ook de vakdocenten wat er op dat moment behandeld wordt tijdens de mentorles. Heel handig voor de docent aardrijkskunde, die zijn leerlingen een werkstuk laat schrijven over vulkanen. Hij kan namelijk zien dat vorige maand het thema ‘werkstuk schrijven’ behandeld is.
4. Check de planning
Plan een aantal momenten om te reflecteren: spreek met elkaar over de voortgang van de planning: loopt iedereen op schema? Hoe worden de lessen gegeven? Wat zijn de reacties van de leerlingen? Check ook eens wat de vakdocenten doen met de vaardigheden.
Tip: op de website van Tumult staat een handige jaarplanner die je gratis kunt gebruiken.
Heb jij ook mooie voorbeelden van succes door een goede planning?
