Discussie over technologie in het onderwijs: een nieuw perspectief

Denk aan iPadscholen, aan online lesmodules, aan digiborden, aan automatische leerlingvolgsystemen, aan colleges op afstand volgen via intranetomgevingen, aan klassen vol met laptops, aan social media in de klas etc. Over deze technologie in het onderwijs is veel discussie: hoe ver willen we gaan? Wat doet het voor het leerrendement? Wat vraagt het van docenten? Soms moet je zo’n discussie even vanuit een hele andere hoek benaderen. Daarom deze blog, over de ontwikkeling van… de roltrap!

Bedenk eens hoe vaak je vandaag op een roltrap hebt gestaan. Dikke kans dat je nu even heel hard moet nadenken. De roltrap is typisch zo’n ding wat je ‘gewoon gebruikt’, zonder erbij na te denken. Je zou kunnen zeggen dat de roltrap een machine is die onderdeel geworden is van ons leven.

Toepassing van techniek: vraag of feit?
Nu is de roltrap voor ons een doodnormaal ding. Dat was niet altijd zo. Voordat we doorhadden dat de roltrap eigenlijk best een handig ding was, waren we zo’n 6 jaar verder. Waarom? De uitvinding werd gedaan zonder doel. We snapten gewoon niet waar we deze nieuwe techniek voor konden gebruiken: het werd ingezet als een soort kermisattractie. Mensen betaalden ervoor om op een neer te gaan met zo’n ding. Op een gegeven moment bedacht iemand dat het wel eens handig zou kunnen zijn om zo’n roltrap in hoge gebouwen te gebruiken. Toen pas werd de roltrap functioneel dus. Van de uitvindingen die we doen en de techniek die we voorhanden hebben staat de functie dus niet perse vast. Misschien hebben we de perfecte toepassing soms nog niet gevonden!

Ontwikkeling mens/technologie
Technologie maakt een steeds groter deel uit van ons leven. Zoals Daan Roosengaarde (kunstenaar, uitvinder en ontdekker) zo mooi zegt: dat is spannend. Zowel in positieve als negatieve zin. Want hoe ver ga je? Eén ding is wel duidelijk: wij mensen kunnen heel goed tegen technologische verandering: ons lichaam en onze hersenen veranderen mee. Waar je dat aan ziet? Neem bijvoorbeeld de eerste keer dat mensen in een trein zaten. Men kon de rit niet aan en ging overgeven. Nu is de trein een volledig normaal en geaccepteerd vervoersmiddel. En wat de roltrap betreft: die eerste keren waren er schrikreacties. Tegenwoordig voelt het juist onnatuurlijk als je op een stilstaande roltrap gaat staan. Oftewel, ons lichaam leert en evolueert mee met de technologie. Soms alleen wat langzamer dan de snelheid waarmee de technologie ontworpen wordt.

Wat zegt dit over de discussie over technologie in het onderwijs?
Laten we blijven zoeken naar de juiste toepassing van de technologie. Wellicht dat het uiteindelijke resultaat ons enorm gaat verbazen en dat de juiste toepassing volstrekt anders is dan hoe we nu bezig zijn. Misschien zijn er juist ook wel enorm goed op weg. Laten we onszelf de mogelijkheid geven mee te groeien met de technologie, door te blijven zoeken en proberen!

Deze blog in een filmpje
Waar ik deze wijsheid vandaan haal? Van ‘Zomergast’ Daan Roosengaarde. Bekijk de beelden van de roltrap en wat hij hierover te zeggen heeft hieronder:

Hoe zoek jij naar de juiste toepassing van technologie in je onderwijs? Ben benieuwd!