De drukke generatie #2: hoe begeleid je leerlingen bij het maken van keuzes?

Gepubliceerd op: 9 mei 2018
Door: Nina Wendel

“Waar gaat jouw hart sneller van kloppen, waaraan wil je je tijd besteden?” vroeg ik vorige week aan mijn 14-jarige zusje. Ze zat te piekeren over alle dingen die ze kon ondernemen, een keuze maken lukte maar niet. Toen ik vroeg naar haar gevoel, realiseerde ze zich dat ze vaak de dingen doet die ‘moeten’, en die van haar verwacht worden. Intuïtie speelt dan ook een belangrijke rol bij het maken van keuzes, bijvoorbeeld voor een studie. Door hun intuïtie te onderzoeken, ontdekken leerlingen waar hun passies en talenten liggen. Als leraar of ouder kun je ze hierbij begeleiden, want de ontdekte kwaliteiten en voorkeuren moeten vervolgens ook worden omgezet in doelen en actie. Hoe help je leerlingen van de drukke generatie om de juiste keuzes te maken op basis van intuïtie en intrinsieke motivatie?

Een van de oorzaken van toegenomen druk is de snelle groei aan mogelijkheden. Het maken van een keuze kost meer moeite en de angst om de verkeerde keuze te maken – en dus te ‘falen’ – is groot. Er zijn immers zoveel andere mogelijkheden die misschien beter zijn! De  stress die hierdoor totstandkomt leidt tot impulsieve keuzes, verlamming of uitstelgedrag, schrijft Rosa Surachno in haar boek Generatie EI. Ook spelen er hoge verwachtingen van maatschappij, peers en vooral ouders mee. Maar leraren en ouders kunnen zeker bijdragen aan een versoepeling van een (studie)keuzeproces zonder te veel druk op de ketel, zegt Marjon Bolwijn in de Volkskrant. Hoe? Door de focus te leggen op intuïtie en enthousiasme!

Intuïtie als kieskompas

Bolwijn pleit ervoor dat leraren jongeren in het begeleidingsproces vooral ruimte bieden voor intuïtie en intrinsieke motivatie. Het onderbewuste is de beste raadgever, hierna volgen pas de rationale afwegingen. Het puberbrein heeft moeite om voelen en denken goed te integreren, net als plannen. Er zijn vier manieren om de intuïtie meer kans te geven:

  • Veel ervaringen opdoen

Stimuleer jongeren actief te zijn binnen verenigingen, verschillende type bijbaantjes (of stages) uit te proberen, en breng ze in contact met verschillende beroepen én mensen. Laat ze bijvoorbeeld meelopen op het werk van bekenden, organiseer klassenuitjes rondom dit thema, of nodig ouders uit in de klas om hun werk uitgebreid te bespreken. Laat jongeren ontdekken of ze een teamspeler zijn of een solist.

  • Enthousiasme benoemen

Observeer waar je bij je leerling of kind de vonk ziet overslaan, en vooral: laat ze vertellen over hun enthousiasme! Op die manier leren kinderen inzien en benoemen wat ze boeit. “Wie zichzelf kent, is beter in staat te bepalen wat hij met zijn leven wil en kan een studie kiezen die daarbij past”, aldus Bolwijn. Dit geldt ook voor open dagen bij vervolgstudies. Breng vervolgens structuur aan in de kennismaking met opleidingen en betrek externe coaches waar nodig.

  • Career writing

Een handig hulpmiddel hiervoor is ‘career writing’. Aan de hand van creatieve schrijfopdrachten (een leuke activiteit voor in de klas!), ontdekken leerlingen hun twijfels, drijfveren, en wat hun inspireert en hindert. Ze omschrijven bijvoorbeeld een geheel toekomstbeeld, en kunnen hierin hun fantasie en wensen verwerken. Na zo’n schrijfopdracht volgt een gesprek (thuis of in de klas). Zo leren ze reflecteren en krijgen ze nieuwe inzichten!

  • Verkeerde keuzes maken is goed!

Geef leerlingen het volle vertrouwen dat ze eruit komen. Een studiekeuze is niet definitief: 59% van alle werknemers in Nederland heeft een ander beroep dan waarvoor zij zijn opgeleid! Van elke keuze leer je iets, vooral van de verkeerde. Twijfel en ‘verkeerde keuzes’ zijn namelijk nodig om jezelf beter te leren kennen en uiteindelijk op een pad terecht te komen dat echt bij je past. Dit mag benadrukt worden in het hele (studie)keuzeproces!

We horen vaak in oudergesprekken dat een kind ‘achterloopt’ of ‘goed presteert’. Voortgang wordt dan dus bekeken als het harde resultaat van de tijd die is besteed. Dit geeft druk en gaat meestal voorbij aan passies en kwaliteiten. Als onderwijzers en opvoeders moeten we leerlingen allereerst helpen om te ontspannen, maar veel belangrijker nog: om te helpen ontdekken wat werkelijk van waarde is, wie ze zijn en hoe ze hun toekomst gemeenschappelijk willen vormgeven, los van deze productieve mindset. Op die manier worden keuzes op basis van intuïtie en motivatie makkelijker gemaakt, wat zorgt voor een blije, succesvolle en meer ontspannen generatie!

Misschien vind je dit ook interessant

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Search